Het boek bestaat uit een partituur van de onvoltooide fuga in een versie die door de auteur is voltooid. Als inleiding op deze partituur schreef Van Houten zeven hoofdstukken waarin hij het hoe en waarom van deze voltooiing toelicht. Bij het boek zit een cd waarop de voltooide versie op twee manieren wordt gespeeld: een ensemble-versie door het Combattimento Consort Amsterdam onder leiding van Jan Willem de Vriend en een versie voor klavecimbel, uitgevoerd door Ruud Huijbregts.

In het verleden hebben velen geprobeerd het veertiende contrapunt te voltooien. „Bijna alle naar buiten gebrachte versies zijn inmiddels achterhaald omdat het aantal toegevoegde maten te groot was in verhouding tot Bachs bedoelingen”, stelt Van Houten. „Het muziekwetenschappelijk onderzoek van met name Gregory Butler in 1983 heeft namelijk aangetoond dat er hoogstens nog 40 maten konden volgen na maat 239, de maat waarin Bach is gestopt. Dit heeft te maken met het aantal door Bach geplande pagina’s.”

In de versie van Kees van Houten volgen 33 maten. „De keuze en inhoud van dit aantal is mede gebaseerd op het gegeven dat Bach een overeenkomstige groep van 33 maten al eerder in de structuur van Contrapunctus 14 had laten horen. In tegenstelling tot alle andere tot nu toe bekende oplossingen, waarbij sprake is van een nieuw componeren naar eigen fantasie, gaat het hier om een pure reconstructie waarbij aan de bedoelingen van Bach zoveel mogelijk recht wordt gedaan”, aldus Van Houten. „De nieuwe versie blijkt vanuit een logische muzikale analyse te vinden te zijn, waarbij Bach de sleutel tot de oplossing geraffineerd tot in detail heeft aangegeven.”

De auteur legt in het boek een link tussen de (on)voltooide fuga en Bachs toetreding tot de Societät der musikalischen Wissenschaften (1747). Van Houten zegt aan te tonen dat Bach na de Canonische Veränderungen over ”Vom Himmel hoch” ook de Kunst der Fuge bij de Societät van Lorenz Mizler had willen inleveren. „De namen van de oprichters Mizler en Bümler en hun pseudoniemen Pythagoras en Archimedes liggen op verschillende manieren duidelijk in de muziek verankerd”, meent de musicus. Hij stelt in de uitgave het fenomeen ”raadsel” aan de orde als belangrijk element in de filosofie van de mysterieschool van Pythagoras.

Kees van Houten presenteert zijn boek op 24 september om 14.00 uur in de St. Cathrienkerk te Eindhoven. Aansluitend wordt de Kunst der Fuge uitgevoerd op klavecimbel en orgel door Ruud Huijbregts en Norbert Bartelsman. Aanvang 14.00 uur.

Zie www.keesvanhouten.nl onder het kopje Nieuws voor de bestelwijze.