Stoltenberg spreekt Noren moed in
OSLO (ANP) – Premier Jens Stoltenberg van Noorwegen heeft gezegd dat zijn land zich niet laat intimideren door de terreuraanslagen van vrijdag. Het geweld zal juist worden beantwoord met meer openheid en democratie, zei hij woensdag.
„Het is absoluut mogelijk een open, democratische en allesomvattende samenleving te hebben en tegelijkertijd veiligheidsmaatregelen te treffen en niet naïef te zijn.” Ook zei hij dat een onafhankelijke commissie wordt ingesteld die de omstandigheden rond het drama gaat onderzoeken. Er lopen ook al andere onderzoeken.
Bij de aanslagen van vrijdag door de rechtse extremist Anders Behring Breivik vielen 76 doden: 8 door de bomaanslag in Oslo en 68 door de schietpartij op het eiland Utoya. Inmiddels is de eerste buitenlandse dode bevestigd: een 43-jarige Deense.
De commandant van de politie-eenheid die op Utoya ingreep, pareerde woensdag kritiek dat het ingrijpen aan de late kant zou zijn geweest. „Ze waren extreem standvastig en toonden veel moed”, zei Haavard Gaasbakk tegen journalisten. Door een probleem met de motor van de politieboot werd de missie wel 10 minuten vertraagd, zei hij.
De politie heeft toegegeven door geldgebrek niet altijd snel te kunnen reageren op incidenten direct buiten de hoofdstad. „We hebben vandaag niet langer de capaciteit die we enige jaren geleden hadden”, zei Anstein Gjengedal, de chef van het politiedistrict Oslo.
Politionele luchtsteun, volgens experts essentieel om in een groot land met weinig politiedichtheid toch snel ter plekke te zijn, ontbrak vrijdag geheel. De enige politiehelikopter van Noorwegen was niet luchtwaardig.
De Noorse regering reageerde woensdag snel op de kritiek door de politie van het land per direct 20 miljoen kroon (circa 3 miljoen euro) extra te geven. Het geld is bedoeld om honderd nieuwe agenten in dienst te nemen, 95 in Oslo en 5 in Nordre Buskerud waar het eiland Utoya ligt.
Terrorisme-experts van de EU praten donderdag in Brussel met Noorse deskundigen over maatregelen om moordaanslagen zoals die van Breivik te voorkomen. Noorwegen is geen lid van de EU, maar maakt wel deel uit van de Schengenzone, waarbinnen burgers vrij kunnen reizen.
Huidig EU-voorzitter Polen heeft de bijeenkomst belegd. Het doel is vooral het uitwisselen van informatie, onder meer over mogelijke Europese contacten van Breivik.
