Anthony Poggo is bisschop in de Anglicaanse Kerk van Zuid-Sudan. Hij studeerde theologie in Kenia en management in Enge­land, maar is in tegenstelling tot veel andere hoogopgeleide Afrikanen in zijn land gebleven. Poggo heeft hart voor Zuid-Sudan, én hoop. Hij gelooft dat er een mooie toekomst voor zijn land is weggelegd. Maar hij weet ook dat er nog heel wat moet gebeuren voordat het zover is.

Poggo doelt dan nog niet eens op de spanningen in de grensregio’s Abyei en Kordofan, de schuldenlast van Zuid-Sudan of de ruzie tussen Noord- en Zuid-Sudan over de verdeling van de olie-inkomsten. „Er moet iets veranderen aan de mentaliteit van de Zuid-Sudanezen”, zegt hij. „In de eerste plaats is de bevolking van Zuid-Sudan te afhankelijk. Het land wordt niet voor niets ngo-stan genoemd. In de loop van de tijd hebben zich er ontelbaar veel hulporganisaties gevestigd. De bevolking is afhankelijk van hun hulp geworden en weet niet meer hoe ze voor zichzelf moet zorgen. Terwijl Zuid-Sudan heel veel mogelijkheden heeft. De grond is vruchtbaar genoeg om alle inwoners van voedsel te voorzien. Zuid-Sudan zou zelfs een belangrijk exportland kunnen zijn. Het land is rijk aan gewassen en mineralen.”

Een tweede probleem is de stammenstrijd in Zuid-Sudan. Er woont een groot aantal verschillende stammen, waarvan de Dinkastam de grootste is. Zij komen geregeld met elkaar in conflict, bijvoorbeeld over grond waar hun vee kan grazen. De afgelopen jaren is hierbij veel schade aangericht en zijn er veel doden gevallen. „Minder stammenstrijd is de belangrijkste voorwaarde voor de opbouw van Zuid-Sudan. Zolang er wordt gevochten, blijft het land een chaos en komt er niets van ontwikkeling terecht”, zegt Poggo. De Anglicaanse Kerk van Zuid-Sudan wil er daarom alles aan doen om de stammenstrijd te verminderen en heeft daarvoor een speciaal verzoeningsprogramma ontwikkeld.

Via dorpshoofden en kerkleiders brengt de kerk op diverse plaatsen leden van verschillende stammen bij elkaar tijdens een conferentie. Daar spreken de deelnemers met elkaar over de oorzaken van de onderlinge spanningen. Ook wordt hun gevraagd hun zonden uit het verleden op te schrijven. De briefjes worden vervolgens in een pot gestopt die aan de voet van een geschilderd kruis staat. De aanwezigen bidden met elkaar om vergeving en verzoening, waarna de briefjes in de pot worden verbrand. Voor de deelnemers is dit een belangrijk moment: het symboliseert een nieuwe start. Na de conferentie probeert de kerk met stammenleiders in gesprek te blijven en zo mogelijk te bemiddelen. „Het programma motiveert veel deelnemers om in vrede samen te leven. Zij zien in dat dit nodig is om een onafhankelijk Zuid-Sudan goed te laten functioneren. Tegelijkertijd, dat moet ik eerlijk zeggen, is het een oud en complex probleem dat soms ook in de kerk zelf speelt. Het is niet zomaar opgelost”, aldus Poggo.

De christelijke hulporganisatie Across, die vanuit de Keniaanse hoofdstad Nairobi in Zuid-Sudan werkt, zet zich vooral in voor ontplooiing van de Zuid-Sudanese bevolking en het verhelpen van haar ‘afhankelijkheids­syndroom’. Bernard Suwa, directeur van Across en zelf opgegroeid in Zuid-Sudan: „Er is een groot gebrek aan vaardigheden. Tijdens de jarenlange burgeroorlog was er geen onderwijs. Mensen raakten getraumatiseerd, lusteloos. Bovendien zijn ze gewend geraakt aan de hulp. Daar komt het land niet verder mee. Across zet zich in om mensen uit deze status-quo te halen, ze hun eigenwaarde terug te geven en ze weer aan het werk te krijgen.”

Armoede is een „mindset”, zegt Suwa. Vrij vertaald: armoede zit tussen de oren. „Wij willen de mindset van armoede veranderen in de mindset van ontwikkeling.” Across organiseert daarom bijeenkomsten in dorpen en begint die met een serie van zeven Bijbel­studies. De Nederlandse Jacob Jan Vreugdenhil, door Gereformeerde Zendingsbond (GZB) uitgezonden naar Zuid-Sudan, heeft een aantal van deze bijeenkomsten helpen organiseren. „Ongelooflijk wat alleen al zeven Bijbelstudies teweegbrengen”, vertelt hij. „Aan de hand van een Bijbelgedeelte praten we met elkaar over wie we zijn als mens en waartoe we zijn geroepen: beelddragers van God, met de opdracht om dienstbaar en productief te zijn in de wereld. Dat we creatieve en goede rentmeesters moeten zijn over alles wat God ons gegeven heeft. En dat God heilzame bedoelingen heeft voor de mens en zijn gemeenschap: een plan van redding, maar ook van ontwikkeling. Je merkt dat deze Bijbelse boodschap voor hen echt het goede nieuws is. Ze geloven erin en je ziet hun motivatie groeien. Ze hebben het licht gezien en willen aan de slag!”

Als volgende stap bespreekt Across met de bevolking van het dorp wat haar specifieke problemen zijn en hoe die kunnen worden opgelost. Uitgangspunt van Across is dat de bevolking zelf aan de slag gaat. Across helpt alleen financieel en met technische begeleiding op het gebied van bijvoorbeeld landbouw of infrastructuur. Vreugdenhil: „Het is geweldig om te zien hoe je op deze manier een hele gemeenschap uit de armoede trekt. Ik heb gezien hoe mensen een brug bouwden en daarmee hun dorp uit het isolement haalden. In een ander dorp kwamen winkels en weer ergens anders zette men een landbouwzadenbank voor de overheid op. Zo concreet kan het Evangelie dus zijn. De woorden van God zetten mensen in beweging en de impact ervan is niet alleen geestelijk, maar ook sociaal en materieel. En dat heeft Zuid-Sudan nodig bij de opbouw van het land.”

Bisschop Anthony Poggo heeft nog een oproep aan de internationale gemeenschap: „Druk uitoefenen op zowel Noord- als Zuid-Sudan om de lopende conflicten tussen beide landen tot een goed einde te brengen. En daarnaast: gebed, gebed en nog eens gebed.”