Stinton sprak er woensdag over op de conferentie van het International Reformed Theological Institute (IRTI), die deze dagen in het Zuidafrikaanse Potchefstroom wordt gehouden. Stinton is nu verbonden aan de Africa International University in Nairobi. Zij sprak gisteren rond het thema ”Christologie in Afrikaanse context”.

De docente was in Kenia lerares op een middelbare school voor meisjes en maakte een diepe crisis onder de bevolking mee, toen de school vanwege watergebrek gesloten dreigde te worden. Studenten moesten 10 kilometer lopen om bij een vrijwel uitgedroogde rivier nog wat water te kunnen bemachtigen. Een prominente lokale politicus was voorzitter van het school­bestuur. Bij zijn boerderij was een waterbron. Hem werd gevraagd of de meisjes tijdelijk gebruik mochten maken van de bron. Hij weigerde: „Vrouwen zijn de ezels, lastdragers van Ukambani”, was zijn commentaar.

Stinton schetste verder ondermeer de bittere rivaliteit binnen polygame huishoudens, de gemarginaliseerde positie van de vrouw, beschuldiging van hekserij, de hiv- en aidskwestie.

De docente zette haar betoog in met de geschiedenis van de ontmoeting van Jezus met de Samaritaanse vrouw (Joh. 4). Zoals Jezus de vooroordelen rond ras, religie, geslacht en klasse doorbrak, zo beleven vrouwen in Afrika de ontmoeting met Jezus in hun context.

Zij vertelde het verhaal van een vrouw, die was uitgehuwelijkt aan een aanzienlijk, gestudeerd man, die zich ontpopte als een dictator voor zijn gezin! Ze zei: „In de ontmoeting met Christus vielen alle lasten van mijn schouders af en voelde ik een liefde, een goddelijke liefde die door me heenging en alle tranen afwiste…” In haar grote lijden ging ze nochtans God lofzingen. Jezus werd voor haar ”alles in alles”, in een intieme verhouding, niet alleen voor haar ziel maar ook voor haar dagelijkse leven.

Na de dood van haar echtgenoot bemoedigde ze andere weduwen: „God roept de kerk op te luisteren naar de schreeuw van weduwen en hun kinderen…” Een weduwe, die eerst haar verdriet verdrong met inheemse dansen, ging getuigen van „eeuwige vreugde.”

Overeenkomstig de ontmoeting van Jezus met de Samaritaanse vrouw bij de bron, sloot de inleidster haar betoog af met de ontmoeting met Jezus als de Bron. Die ontmoeting resulteert in nieuw zicht op Jezus als de Messias en Zijn betekenis voor het hele leven.

Het betoog van Stinton liep uit op het woord van Paulus in Efeze 4:13: „…totdat wij allen komen tot de eenheid van het geloof en van de kennis van de Zoon van God, tot een volwassen man, tot de maat van de grootte van de volheid van Christus.”

Dr. Robert Agyarko uit Ghana legde in zijn bijdrage de nadruk op voorouderverering in zijn land. Die verering is diep in de cultuur en in het religieus besef geworteld. Onder verschillende inheemse theologen wordt Christus ook als een van de voorouders gezien.

Zendingsmensen brachten godsdienstige ideeën mee die gemakkelijk te herkennen waren binnen de traditionele cultuur, zoals de notie van een opper­wezen, de schepping van de wereld en de mens, de vervreemding tussen de mens en het opperwezen en de noodzaak van het brengen van offers om de relatie te herstellen.

Met het beeld van de Persoon en het werk van Jezus Christus, door de zendelingen gevormd overeenkomstig de concilies van Nicea (325/381) en Chalcedon (451), waren de Afrikanen echter niet vertrouwd. De boodschap dat Jezus Christus waarachtig Mens en waarachtig God was en dat Hij stierf tot verlossing van de mens, was en is hun vreemd, zo zei Agyarko op de conferentie, waar ook drie Nederlandse studenten aanwezig zijn.

Zo ontstond het zicht op Jezus als voorvader. Hoewel deze visie het hart van de Afrikaanse spiritualiteit raakt, kan deze christologie niet in overeenstemming worden gebracht met Nicea en Constantinopel.

Theologische reflectie op Gods nederdaling en menswording achtte de lector van groot belang, maar dan uitgewerkt binnen de traditionele gedachten over God in Ghana.

Een medewerker doet deze dagen verslag van een conferentie van het International Reformed Theological Institute (IRTI) die in Potchefstroom (Zuid-Afrika) wordt gehouden. Vrijdag deel 3.