Het begon met een aardig idee van uitgever-componist Anton Diabelli. Hij deed in het voorjaar van 1819 een aantal componisten van naam in het Oostenrijkse keizerrijk het verzoek een variatie te schrijven op een door hemzelf gecomponeerd walsje.

Onder de geadresseerden was ook Ludwig van Beethoven. Hij heeft het walsje wel bekeken, maar had weinig tijd: hij zat midden in het componeerproces van zijn Missa Solemnis en zijn Negende Symfonie. Niettemin wierp hij wel wat schetsen op papier.

Pas later, in 1822, bekeek Beethoven het walsje nog eens goed en zag toen meer mogelijkheden. De tegendraadse accenten, de harmonische eigenaardigheden en het voorslagje in de opmaat boden hem kansen. Toen zette hij zich aan de arbeid, en gaandeweg ontstond een indrukwekkende reeks die helemaal niet in het leutige rijtje van zijn collega’s paste. Het werd dus een zelfstandig werk, met heel lieve (11, 12, 30), guitige (2, 8, 18) en extreem virtuoze (10, 16, 17, 23) variaties, en zelfs een ronduit agressieve (28). Tussendoor een hommage aan Mozart (22) en twee fuga’s (24, 32).

De Engelse pianist Paul Lewis, die de integrale Beethovensonates al heeft opgenomen, levert hier een fantastische prestatie. Hoe? Door gewoon nauwkeurig te spelen wat Beethoven voorschrijft. De opname is fraai en het boekje bevat veel interessante informatie. Aanbevolen!

Beethoven – Diabelli-Variationen – Paul Lewis; Harmonia Mundi (HMC 902071); € 19,90; www.harmoniamundi.com