„In hoofdlijnen is dit een stap in de goede richting”, aldus Wijffels. Hij verwacht dat boeren door de hervorming van het landbouwbeleid van de Europese Unie vaker zullen letten op de wensen van consumenten. De huidige regeling is volgens de commissie veel te bot: boeren hoeven zich niet te storen aan maatschappelijke wensen voor natuur, milieu, voedselveiligheid en dierenwelzijn.

De SER heeft het advies al eerder overhandigd aan minister Veerman (Landbouw), die om advies had gevraagd. Veerman bespreekt het Europese landbouwbeleid dezer dagen in Luxemburg.

Op de langere termijn moeten subsidies aan boeren in de Europese Unie helemaal vervallen en moet de markt voor landbouwproducten zelfvoorzienend zijn. Wijffels gaf geen termijn aan wanneer de subsidies geheel moeten zijn verdwenen. Probleem is dat boeren buiten de Europese Unie goedkoper kunnen produceren door minder rekening te houden met het milieu en dierenwelzijn.

Volgens de SER moeten de Europese regeringen consumenten aanzetten meer te betalen voor duurzame producten. Overheden kunnen onder andere toeslagen heffen op niet–milieuvriendelijke producten of keurmerken instellen. Maar de raad ziet geen mogelijkheid om dat door een verhoging van de BTW op die producten te doen.

Door het verdwijnen van de inkomenssteun per productiehoeveelheid verdwijnt ook de subsidie die boeren krijgen voor het beheer van het landschap in en om hun bedrijf. Volgens Wijffels moeten boeren daarvoor in de toekomst steun uit hun regio krijgen en niet van Europa. Per regio zijn er namelijk grote verschillen in landschappen.

Land– en tuinbouworganisatie LTO–Nederland vindt het advies van zeer groot belang wegens de brede steun van maatschappelijke organisaties. Naast werkgevers– en werknemersorganisaties en de LTO zaten ook de Consumentenbond en Stichting Natuur en Milieu in de commissie. „Het rapport waardeert de maatschappelijke functie van boeren en tuinders”, aldus een LTO–woordvoerder.

Het afschaffen van subsidies op de lange termijn ziet de LTO niet als een probleem voor boeren zolang zij een eerlijke en marktconforme prijs voor milieuvriendelijke producten ontvangen. Volgens Wijffels ontvangt op dit moment slechts de helft van de Nederlandse boeren subsidies. Nederland betaalt dan ook meer geld aan het Europese landbouwbeleid dan dat het ontvangt.