Krimpende krijgsmacht: zware klappen voor Defensie
Tanks, jachtvliegtuigen, mijnenjagers en helikopters vliegen de laan uit. Defensie krijgt opnieuw zware klappen. De krijgsmacht is in pakweg twintig jaar drastisch gekrompen. Het aantal tanks is geslonken van 913 naar 0, het aantal F-16’s van 211 naar 68. Met de huidige bezuinigingsronde van 1 miljard euro lijdt Defensie opnieuw een gevoelig verlies. Bovendien dreigt er een nieuwe financiële klap, door een tekort van 2 miljard in de zorg, geld dat bij andere departementen moet worden weggehaald. De onzekerheid onder militairen is groot. Donderdag komt het Defensiepersoneel in Den Haag in het geweer tegen de afbraak van de krijgsmacht. Hún krijgsmacht.
Maatregelen op een rijtje
Defensie zet opnieuw een streep door mens en materieel. Een overzicht van de geplande maatregelen. Begin juni buigt de Tweede Kamer zich over de plannen van minister Hillen.
l Defensie schrapt 12.000 arbeidsplaatsen, waarbij circa 2000 gedwongen ontslagen vallen.
l De landmacht stoot in totaal zestig Leopard 2A6-tanks af en heft beide tankbataljons op.
l De luchtmacht moet het huidige aantal van 85 F-16’s verminderen met 19 exemplaren tot 68 stuks.
l Het Defensie Helikopter Commando zet veertien van de zeventien Cougartransporthelikopters in de etalage.
l De marine verkoopt vier mijnenjagers, twee patrouilleschepen en één bevoorradingsschip.
l De luchtmacht neemt een recent aangeschafte DC-10’s (transportvliegtuig) niet in dienst.
l De landmacht schaft zes pantserhouwitsers af en brengt de 120 mm mortieren onder in één afdeling veldartillerie.
l Het aantal antitankwapensystemen op de Fennek (een pantservoertuig) en de luchtverdedigingscapaciteit worden gehalveerd.
l Opheffing van één Patriotluchtverdedigingsbatterij en twee pelotons voor grondverdediging.
l Het budget voor de opvolger van de F-16 wordt met 1,7 miljard verlaagd naar 4,5 miljard.
l Bij het Eerste Duits-Nederlandse Legerkorps en de NAVO verdwijnen zo’n 200 banen.
l De Koninklijke Marechaussee schrapt een dienstvaartuig voor de Zeeuwse wateren.
Een leger zonder tanks
Nederland schaft alle tanks af. Tot verbazing van vriend en vijand.
Defensie snijdt en snoeit in alle geledingen van de krijgsmacht. Het opvallendst is de afstoting van alle gevechtstanks. Jarenlang is er bij grondoperaties dankbaar gebruikgemaakt van de zware slagkracht van de Leopard. In Bosnië bijvoorbeeld nog.
De Leopard 2A6 van de Duitse fabrikant Krauss-Maffei Wegmann is een van de modernste gevechtstanks ter wereld. De zwaargewicht (59.900 kilo, 1500 pk) is uitgerust met een 120 mm gestabiliseerd kanon L55 en twee 7.62 mm mitrailleurs. Rijdend door het veld kan de Leopard met grote precisie zijn doel raken.
De afschaffing roept vraagtekens op. Een krijgsmacht zonder tanks is immers tandeloos, zeggen critici. „Je moet niet afwachten tot het geluk wordt aangereikt, je moet het geluk afdwingen”, benadrukt generaal-majoor b.d. J. H. de Jonge. „En dat doe je met tanks.”
De tijden zijn echter veranderd. Met het einde van de Koude Oorlog is de dreiging van de Russen grotendeels verdwenen. Voor Nederland is daarmee de cruciale rol van de tank ook gewijzigd.
Het doek voor de gevechtstank lijkt daarmee definitief gevallen. Lichtpuntje is echter Canada, dat eerder ook z’n Leopards heeft afgeschaft. De Canadese krijgsmacht is echter op zijn schreden teruggekeerd en heeft in versneld tempo weer Leopards gekocht, waaronder honderd stuks uit Nederland (2007), voor vredesoperaties in bijvoorbeeld Afghanistan.
Nederland heeft z’n Leopards tijdens de missie in Afghanistan thuisgelaten, omdat de tanks te dreigend zouden overkomen op de bevolking. Had Defensie ze wel in de woestijn van Uruzgan ingezet, dan hadden ze mogelijk hun waarde kunnen bewijzen en waren ze nu niet gesneuveld.