Gingrich zal zijn voornemen morgen pas officieel bekendmaken, maar zijn woordvoerder nam gisteren vast een voorschot op de aankondiging, die overigens al langer in de lucht hing. In januari zinspeelde Gingrich al op deelname aan de race om het Witte Huis.

Gingrich staat bekend om zijn rechtse standpunten. Niet voor niets liet hij gisteren weten dat hij morgen als eerste een interview aan de conservatieve zender Fox News zal geven. Vier jaar geleden, toen de Republikeinse politicus ook al overwoog om aan de presidentsverkiezingen mee te doen, beloofde hij dat hij als staatshoofd landen als Iran, Syrië en Noord-Korea veel harder zou aanpakken.

Dergelijke uitlatingen klinken Republikeinen –en in het bijzonder aanhangers van de conservatieve Tea Partybeweging– als muziek in de oren. Zij storen zich aan de in hun ogen te voorzichtige houding die de Democratische president Barack Obama inneemt als het om buitenlands beleid gaat. Ook de schijnbaar ongebreidelde overheidsuitgaven zijn de Republikeinen een doorn in het oog.

Veel minder zijn behoudende Amerikanen te spreken over het privéleven van Newt Gingrich. De voormalige voorzitter van het Huis van Afgevaardigden heeft twee scheidingen achter de rug. Hij had een belangrijk aandeel in de pogingen om de toenmalige president Bill Clinton af te zetten, wegens diens affaire met stagiaire Monica Lewinsky. Korte tijd later kwam openbaar dat Gingrich zelf een affaire met een medewerkster van het Congres had. Dat vormde mede de aanleiding voor zijn politieke val in 1999 en zijn vertrek uit het Huis.

Daarnaast raakte Gingrich beschadigd nadat hij had bekend dat hij belastingfraude had gepleegd. Het geld dat hij met diverse gastcolleges en mediaoptredens verdiende, gaf hij niet op aan de belasting. Volgens hem waren niet-politieke en educatieve activiteiten aftrekbaar. De fiscus dacht daar anders over en droeg hem op een bedrag van 300.000 dollar terug te betalen. Ook kreeg Gingrich voor zijn belastingontduiking een officiële reprimande van het Huis van Afgevaardigden.

Ondanks zijn echtelijke en fiscale escapades presenteert Gingrich (67) zich nadrukkelijk als een „gezinsman die het rooms-katholieke geloof heeft omarmd en God heeft gevonden.” Daarbij zet hij zijn huidige vrouw, Callista, klaarblijkelijk als politiek wapen in. Er gaat vrijwel geen mediaoptreden voorbij, of Gingrich begint zijn verhaal met de woorden: „Callista en ik.”

Ook op de campagnewebsite van Gingrich speelt zijn echtgenote een belangrijke rol. Bezoekers worden getrakteerd op een exclusief „bericht van Newt en Callista.” Foto’s van de 22 jaar jongere Callista zijn er te over. Nu eens sportief bij het spelen van een partijtje golf, dan weer keurig gekleed en gekapt, als voorbeeld hoe zij er als first lady uit zou kunnen zien.

Zelf maakt Gingrich zich ook wel enigszins zorgen om het imago van corruptie en ontrouw dat aan hem kleeft. Hij ging de afgelopen tijd bij diverse religieuze leiders in de VS op bezoek om hen om advies te vragen.

Deal Hudson, voorzitter van de conservatieve denktank Catholic Advocate, verklaarde vandaag tegen The New York Times dat de Gingrichs in elk geval open over hun relaties zullen moeten zijn.

Amerikaanse verkiezingscampagnes kenmerken zich doorgaans door het openbaren van vermeende misstappen van de kandidaten, die vervolgens publiekelijk worden uitvergroot om politiek gewin te behalen.

Ondanks zijn dubieuze verleden lijkt Newt Gingrich vooralsnog de beste papieren te hebben om de nominatie in de wacht te slepen. Al bij de parlementsverkiezingen van vorig jaar bleek dat Amerika politiek gezien een behoorlijke ruk naar rechts heeft gemaakt. Daar sluiten de conservatieve ideeën van Gingrich naadloos op aan.

Daar komt bij dat Gingrich over een ruime politieke ervaring beschikt. En onder de kandidaten die zich tot nog toe voor de Republikeinse nominatie hebben gemeld, zitten nu (nog) geen klinkende namen.