„Er is iets fout gegaan, maar ik wil niet met de beschuldigende vinger wijzen”, aldus Van der Ploeg gisteren. Hij is directeur van visserijbedrijf De Rousant in Zoutkamp, eigenaar van de Nieuwpoort 28. „De vissers hebben het beste gegeven.”

Het rapport van de Belgische Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer stelt dat de Nieuwpoort 28 kampte met roerproblemen. De kotter ging cirkelen, netten raakten verstrikt. De bemanning nam vlak voor het kapseizen „een onverantwoord risico” in een poging verstrikte netten langs dezelfde zijde binnen te halen, stellen de Belgische autoriteiten. De vissers droegen geen opblaasbare zwemvesten, terwijl er windkracht 6 tot 7 stond.

Uit het rapport blijkt dat de schipper enkele uren voordat het schip omsloeg telefonisch contact had met een technicus in Harlingen over roerproblemen. „Enerzijds bleek er geen onmiddellijke oplossing te zijn voor het probleem. Anderzijds bleek een dringende ingreep ook niet noodzakelijk. Er werd afgesproken vrijdag 4 maart een service te verrichten in Oostende.” De onderzoekers stellen dat de „onaanvaardbare, grote speling van het roer blijkbaar niet is opgemerkt tijdens de laatste inspectie, iets meer dan een maand voor het incident.”

Toen het schip op 1 maart begon rond te cirkelen, was er niemand in de stuurhut, concluderen de onderzoekers.

Reder Van der Ploeg spreekt van een „goed rapport”, maar plaatst ook kanttekeningen. „Het rapport beschrijft hoe het gebeurd zou kunnen zijn. We zullen het nooit echt weten.” Hij denkt dat er een „elektronisch probleem” was met het roer. Dat er vlak voor het ongeval niemand in de stuurhut stond, wil er bij Van der Ploeg moeilijk in. „Als vissers aan het vissen zijn, staat er altijd iemand in de stuurhut.”

Van der Ploeg voelt zich „absoluut niet” verantwoordelijk voor het „verschrikkelijke” ongeval. Hij wijst erop dat het schip enkele weken voor het ongeval nog door de inspectie kwam.

De reder vindt het „zeker goed” als autoriteiten adviseren een reddingsvest aan te doen, maar stelt tegelijkertijd dat „iedere visser daar zijn eigen verantwoordelijkheid” in moet hebben. „Een visser beweegt en bukt voortdurend. Zo’n zwemvest kan broeien. Er zijn mensen die zo’n ding niet willen dragen. Moeten alle sportvissers een zwemvest dragen omdat ze vanaf de wal in het water kunnen vallen?”

Over de conclusie dat de Zeeuwse vissers een „onverantwoord risico” namen in hun poging netten binnen te halen langs dezelfde zijde, zegt Van der Ploeg: „Als dat zo geweest is, dan is dat niet de meest verstandige zet. Zorg dat je je schip in evenwicht houdt. Maar ik ben er niet bij geweest. Ik wil niet met de beschuldigende vinger naar de drie vissers wijzen. Ik ken hen als edele mensen. Ze hebben gevochten voor zichzelf en voor het bedrijf.”

Arnemuidenaar Cas Caljouw, woordvoerder van Zeeuwse vissers, heeft forse kritiek op het Belgische onderzoeksrapport. Caljouw, die zelf de gekapseisde kotter ook heeft geïnspecteerd, stelt dat een roerprobleem „absoluut niet” de oorzaak is van het ongeval. „Het schip is goedgekeurd geweest op stabiliteit. Er kan wat met het roer aan de hand zijn geweest, maar dat heeft niet geleid tot het kapseizen.” Caljouw denkt dat het schip is omgeslagen omdat een net achter een steen op de bodem is blijven haken.

De Arnemuider vissersvoorman verwerpt de conclusie dat de vissers een „onverantwoord risico” namen in hun poging verstrikte netten binnen te halen. „Het zit in het instinct van vissers om hun netten te redden.”

Nabestaanden van de Zeeuwse vissers zijn „onthutst, gekwetst en teneergeslagen” over het rapport, stelt Caljouw. „Het is niet terecht als de schuld op de vissers wordt geschoven. Het zijn mensen die serieus hun werk doen.”