Amerikaan Awlaki troef van al-Qaeda
RIJSWIJK (ANP) – Uitgerekend een geboren Amerikaan kan opvolger worden van Osama bin Laden, staatsvijand nummer één van de Verenigde Staten. Anwar al-Awlaki (40) leidt de al-Qaedatak in Jemen en Saudi-Arabië, de vaderlanden van Bin Laden. Hij zou onder meer verantwoordelijk zijn voor de mislukte aanslag in Detroit op 25 december 2009.
De kerfstok van Awlaki is nog niet zo indrukwekkend als die van de tweede man binnen al-Qaeda, Ayman al-Zawahiri. Awlaki is echter zeer populair bij radicale moslimjongeren in het Westen. De Verenigde Staten zien zijn al-Qaeda-afdeling momenteel als grootste gevaar. De Amerikaanse president Barack Obama heeft vorig jaar zelfs toestemming gegeven aan de inlichtingendienst CIA om Awlaki te doden.
Awlaki is op 22 april 1971 geboren in Las Cruces in de Amerikaanse staat New Mexico, waar zijn vader landbouweconomie studeerde. Zijn Jemenitische ouders besloten echter op zijn zevende terug te keren naar Jemen. Zijn vader zou daar uiteindelijk minister van Landbouw worden. Nadat Awlaki in zijn tienerjaren de islam had bestudeerd, keerde hij terug naar de Verenigde Staten om daar bouwkunde te studeren aan de Universiteit van Colorado.
Veel zou Awlaki niet doen met zijn studie. In 1994 ging hij aan de slag als imam. Drie vliegtuigkapers van de terreuraanslagen van 11 september 2001 woonden zijn preken bij. Vanaf dat moment werd hij strikt in de gaten gehouden door de Amerikaanse overheid. Die kon echter geen direct bewijs vinden voor de betrokkenheid van Awlaki bij de aanslagen.
Een jaar na ‘9/11’ emigreerde Awlaki naar het Verenigd Koninkrijk, waar hij een grote jongerenaanhang verwierf door zijn omstreden retoriek. Door gebrek aan geld keerde hij in 2004 echter terug naar Jemen. Daar werd hij docent aan de al-Iman Universiteit in de hoofdstad Sanaa. Hij gaf les aan veel al-Qaedamilitanten, onder wie Umar Farouk Abdulmutallab. Die was verantwoordelijk voor de mislukte aanslag in Detroit in 2009.
Awlaki had e-mailcontact met majoor Nidal Malik Hasan, die in oktober 2009 dertien mensen doodschoot op een legerbasis in Texas. De legerpsychiater Hasan, die zou zijn gepest door collega’s, had regelmatig religieus advies gekregen van Awlaki. De Amerikaanse overheid vermoedt dat de imam de psychiater aanzette tot de moordpartij. Awlaki lijkt ook verantwoordelijk voor de bompakketten die in oktober vorig jaar waren onderschept op weg naar de Verenigde Staten.
Vanuit zijn schuilplaats in de bergen van Jemen roept Awlaki zijn volgelingen tegenwoordig op om Amerikanen te vermoorden. Zijn charisma en moderne benadering via internet maken hem zeer populair bij volgelingen. Awlaki kan daarom verkozen worden boven de andere ‘kroonprins’ Zawahiri.