Van Damorgel Jelsum opnieuw in gebruik genomen
JELSUM – Het Van Damorgel in de hervormde kerk van het Friese Jelsum is na maandenlange restauratie weer in gebruik genomen.
Zaterdagmiddag 9 april was de officiële heringebruikname. Organist Theo Jellema (Leeuwarden) gaf daarbij een kort orgelconcert.
Het orgel in Jelsum is een raadselachtig instrument, schrijft het college van kerkrentmeesters van de hervormde gemeente (PKN) van Britsum-Cornjum-Jelsum in de uitnodiging voor de officiële heringebruikname. De orgelbouwers Van Dam uit Leeuwarden bouwden het instrument in 1834. „Ze gebruikten echter veel pijpen die zo’n 150 jaar ouder zijn. Het is een raadsel waar die vandaan komen”, verklaart Theo Jellema, die optrad als adviseur bij de restauratie. Ook het front is ouder.
Het orgel (twee klavieren, elf stemmen) was nodig aan een opknapbeurt toe. Alle versleten onderdelen zijn hersteld. Jellema: „Onder meer de windladen en de balgen –de longen van het orgel– zijn gerepareerd. Alle orgelpijpen zijn door de handen van de orgelbouwer gegaan. Ze hebben nu allemaal weer de juiste klank.”
Ruim een halfjaar werkte orgelmakerij Bakker & Timmenga uit Leeuwarden aan de restauratie. Adviseur Jellema is enthousiast over het resultaat. Het overtreft zijn verwachtingen. „Het is niet overdreven van een zeldzaam fraai uit een Doornroosjeslaap ontwaakt orgel te spreken. Waard om door velen beluisterd te worden.” Het oude pijpwerk geeft een bijzonder geluid, anders dan gewoon is bij Van Damorgels, legt hij uit. „Door alle verval kon je dat alleen nog vermoeden. Nu hoor je het echt.”
De restauratie kostte ongeveer een ton. Zo’n tweederde wordt gedekt door een BRIM-subsidie (Besluit rijkssubsidiëring instandhouding monumenten van de overheid). Daarnaast heeft de kerkelijke gemeente zo’n 25 sponsoren uit het hele land gevonden. Via collectes heeft de kerk zelf ook bijgedragen aan de restauratie. De kerkgemeenschap is echter nog niet klaar. Ze heeft ook een kerk in Cornjum. Het orgel daar wacht ook nog op restauratie.