Tussen 1998 en 2000 raakten particuliere beleggers gedupeerd door fraude bij de inmiddels failliete stichting Befra van Bert N. Ze investeerden in zogeheten commanditaire vennootschappen (cv’s), bedrijven die beheerd werden door Befra. Die kocht met het geld effecten. Door fraude van N. en het faillissement van Befra kregen de beleggers maar een deel van het door hen geïnvesteerde geld terug.

Een groot aantal beleggers en de vereniging Belangenbehartiging Commandieten Befra eisten een schadevergoeding van banken waarbij de cv’s effectenrekeningen hadden, en ook van de AFM. De AFM zou zijn tekortgeschoten in haar toezicht op Befra.

Volgens de beleggers trad Befra voor hen op als vermogensbeheerder zonder de vereiste vergunning. De banken hadden moeten weten dat Befra geen vergunning had en hebben volgens de beleggers in strijd met hun zorgplicht gehandeld door effectentransacties met of via Befra aan te gaan.

In september 2005 besliste de rechtbank in Amsterdam dat de banken en de AFM onrechtmatig hebben gehandeld en de beleggers een schadevergoeding moesten betalen. In hoger beroep wees het gerechtshof in Amsterdam de eis tot schadevergoeding echter af.

Volgens het hof waren de beleggers als stille vennoten van de cv’s kapitaalverschaffer en droegen ze dus ondernemersrisico. Daaronder viel volgens het hof ook het risico dat de beherende vennoot, Befra, niet goed functioneerde. De banken en de AFM kon volgens het hof niets worden verweten.

De Hoge Raad is het daarmee eens. De cv’s hadden geen vergunning nodig. Het vermogen dat de beleggers als stille vennoten inbrachten, is niet in beheer gegeven aan Befra om te beleggen voor derden. Het was eigen door de beleggers ingebracht vermogen van de cv’s, waarmee de cv’s zelf in effecten konden beleggen.

De beleggers aanvaardden daarmee volgens de Hoge Raad ondernemersrisico’s en kunnen zich niet op bescherming beroepen.