Trichet kondigde aan volgende maand „mogelijk” de rente te verhogen, een opmerking waarmee hij aangeeft niet te tolereren dat een hoge inflatie de vermogens en koopkracht van burgers zal aantasten. Spaarders zullen dit verwelkomen omdat de rente die zij nu krijgen in veel gevallen fors lager is dan de inflatie van inmiddels al ruim 2 procent.

In reactie op het uitbreken van de kredietcrisis verlaagden centraal bankiers mondiaal de renteniveaus met monsterstappen naar een historische dieptepunt. Zo zakte de ECB-rente van 4,25 procent in 2008 tot 1 procent in mei 2009, het niveau dat nu nog steeds geldt. In Amerika ging men met een rentetarief van circa 0 procent hierin nog verder.

De lage rente moest steun geven aan de economische groei, maar met de renteverhoging van komende maand –„mogelijk” betekent in bankiersjargon doorgaans: vrijwel zeker– wil Trichet juist het gevaar van een verder oplopende inflatie aan banden leggen.

Een lage rente heeft, doordat dit lenen en uitgeven aanwakkert, juist een opwaarts effect op de prijzen.

Dat inflatie inderdaad een gevaar is, werd gisteren opnieuw scherp duidelijk. Zo werd bekend dat een liter benzine vandaag met 1,697 euro duurder is dan ooit en meldde de VN-voedsel- en landbouworganisatie (FAO) dat de wereldwijde voedselprijzen in februari voor de achtste maand op rij een nieuw record hebben bereikt en hoog zullen blijven.

De angst voor toenemende inflatie lijkt nu binnen het ECB-bestuur groter te zijn dan de vrees met een renteverhoging de nog zwakke economische groei in de knop te breken. De ECB neemt daarmee een duidelijk andere positie in dan andere belangrijke westerse centrale banken, zoals de Bank of England en de Amerikaanse Fed, waar het gevaar van een terugzakkende groei hoger wordt aangeslagen dan de oplopende prijzen.

Ook neemt Trichet zélf een andere positie in dan enkele weken geleden, toen hij nog aangaf te verwachten dat de inflatie slechts tijdelijk hoger zou zijn en binnen enkele maanden weer zou zakken. Gisteren melde Trichet echter dat de inflatiedruk de afgelopen maand fors is toegenomen en dat hij „sterk waakzaam” is op de ontwikkelingen.

Tot nog toe wilde Trichet de rente liever niet verhogen omdat dit de nog kwakkelende economie zou kunnen schaden, de schuldenlast van veel Europese economieën (hogere rente!) nóg zwaarder maakt en het eveneens slecht nieuws betekent voor banken, die dankzij de lage ECB-rente hun geslonken buffers eenvoudig kunnen herstellen.

Een hogere rente betekent dat banken meer geld kwijt zijn om leningen aan te trekken. Om financiële instellingen, waarvan er enkele nog steeds aan een ECB-noodinfuus liggen, tegemoet te komen, handhaaft Trichet de huidige liquiditeitssteun, waardoor banken de komende maanden nog ongelimiteerd geld kunnen lenen bij de ECB.

De ECB verraste gisteren de financiële markten volkomen. Die rekenden pas eind 2011 op een rentestap. De mededeling van Trichet gaf de koers van de euro tegenover de dollar hierdoor een slinger tot bijna 1,40 euro.