PvdA verliest iets, maar coalitie lijkt verslagen
DEN HAAG – Voor de zesde keer op rij verliest de PvdA bij verkiezingen, maar de sociaaldemocraten –gisteravond bijeen in het Haagse café Paard van Troje– laten zich er niet door uit het veld slaan. „Dit is beter dan de beste peiling.”
„Met rechts betaalt u de rekening”, schreeuwen grote billboards de zaal in van het café waar de PvdA de uitslagen van de verkiezingen afwacht. Het is echter nog maar de vraag of de grootste linkse partij winst boekt. Vier jaar geleden moesten de sociaaldemocraten 36 Statenzetels inleveren en het CDA royaal voor zich dulden. Bij twee Kamerverkiezingen op rij verloor de partij ook al, net als bij de gemeenteraadsverkiezingen in maart vorig jaar en de Europese verkiezingen het jaar daarvoor.
Partijdirecteur Dubbelboer opent de bijeenkomst optimistisch. „We hopen op een beetje een leuke avond. De uitkomst van de verkiezingen kennen we nog niet. Die staat in de sterren geschreven.”
Als iets na 21.00 uur de eerste prognose op het scherm verschijnt, gaat gejuich op. De PvdA verliest opnieuw, maar slechts met 0,4 procent. En daar word je blij van als PvdA’er. Zeker als je hebt gezien dat het CDA, de aartsvijand op verkiezingsdagen, ruim 11 procent inlevert.
Klappen doen de PvdA’ers ook om 21.30 uur, als de definitieve prognose daar is. Het geschatte verlies bedraagt nog steeds 0,4 procent. Maar omdat de coalitiepartijen samen geen meerderheid in de Eerste Kamer lijken te halen en de linkse oppositie één Senaatszetel wint, overheerst de vreugde.
„Dit is beter dan de beste peiling”, zegt partijvoorzitter Ploumen in een eerste reactie. „De blijdschap is daarom terecht, zeker als je kijkt naar waar we vandaan komen.”
Het lijkt erop dat de oppositie een ruime meerderheid behaalt, stelt ze. „Het verschil tussen de coalitie en de oppositie is best groot. De mensen laten daarmee weten bezwaar te hebben tegen de plannen van dit kabinet.” Wel waarschuwt ze haar partijgenoten voor al te veel vrolijkheid: „Dit zijn prognoses. We moeten nog een paar slagen om de arm houden.”
Even na tienen verschijnt de nieuwe aanvoerder van de PvdA-Senaatsfractie, Barth, ten tonele. Met een blijde glimlach op het gezicht baant ze zich een weg naar het podium. Daar feliciteert ze haar partijgenoten met het voorlopige resultaat. „Als de coalitie in de Eerste Kamer geen meerderheid haalt, is dat jullie werk.”
Het lichte verlies van de PvdA in de provincies valt haar enorm mee. Dat ze meer verliest dan de andere linkse oppositiepartijen is voor haar een teken dat de partij en haar fractie in de Senaat „keihard moeten blijven werken.”
Zeker tot middernacht zal het nog „ongelooflijk spannend” blijven, houdt ze de verzamelde sociaaldemocraten voor. Maar mochten de oppositiepartijen samen inderdaad meer dan de helft van de Senaatszetels in de wacht slepen, „dan gaan wij er voor zorgen dat het beleid eerlijker wordt”, belooft ze.
De term ”eerlijker” domineerde al de PvdA-campagne en komt ook terug in de toespraak die partijleider Cohen even na 23.00 uur houdt. „De rekening van de crisis moet eerlijker worden verdeeld, en dat kan nu ook”, roept hij zijn achterban toe. „Deze uitslag is niet slecht voor de PvdA, en voor het land is die geweldig.”
Uitgelaten scanderen zijn kiezers zijn naam: Cohen, Cohen, Cohen. Net als de partijvoorzitter prijst ook de partijleider de sociaaldemocraten voor de „prestatie van formaat” die ze hebben geleverd.
Op het grote tv-scherm voor in de zaal wijst NOS-journalist Ferry Mingelen er tussen neus en lippen door op dat hij „niet geweldig trots” zou zijn op de uitslag voor de PvdA. Omgerekend naar Tweede Kamerzetels zou de partij van de huidige 30 naar 26 zetels duikelen.
De gunst van de kiezer lijkt niet te zijn herwonnen met de consequente afwijzing van een nieuwe trainingsmissie naar Kunduz. De PvdA wint er ogenschijnlijk niets mee, terwijl voorstander GroenLinks er geen veer om hoeft te laten.
Voor de PvdA’ers in de zaal maakt het allemaal niet uit. De partij verliest weliswaar voor de zesde keer op rij, maar nu slechts nipt.