Revolutie Egypte: Farao is verdronken, maar zijn leger niet
CAÏRO – De Egyptenaren vierden vrijdagavond groot feest vanwege het opstappen van president Mubarak. „Egypte is echter niet vrij”, zegt oud-Midden-Oostencorrespondent en anglicaans priester Jos Strengholt telefonisch vanuit Caïro. „Het land krijgt nu een militaire dictatuur.”
Strengholt wil niet direct het feestje van de Egyptenaren verstoren. Hij is „heel blij” dat het volk dit voor elkaar heeft gekregen. „Ik feliciteer hen van harte”, zegt hij. „Maar veel Egyptenaren konden morgen wel eens met een kater wakker worden, en dan niet van de alcohol, maar vanwege het besef dat ze Mubarak hebben ingeruild voor een militaire dictatuur. Farao is verdronken, maar het leger van farao is nog springlevend.”
Volgens Strengholt heeft het leger het proces van de afgelopen dagen zorgvuldig georkestreerd. „Donderdagavond waren de verwachtingen hooggespannen, en de kater was de ochtend daarop dan ook enorm. Het volk was tot wanhoop gedreven. In die context springt het leger in het machtsvacuüm. Dat maakt het nu even enorm populair, maar het leger was geen haar beter dan Mubarak.”
Hoe het leger zijn rol precies gaat invullen, is uiteraard nog onduidelijk, maar Strengholt is er zeker van dat „alle zogenoemde democratische rechten die er onder Mubarak waren nu in de ijskast worden gezet.” De priester verwacht dat het leger gesprekken zal hebben met de oppositie over de toekomstige grondwet en de tijd zal nemen voordat er verkiezingen uitgeschreven worden. „Ik verwacht niet dat er in september verkiezingen zullen zijn, eerder in bijvoorbeeld december.”
Vooralsnog is de euforie in Egypte echter groot, zegt hij. „Het is werkelijk een groot feest hier. Auto’s gaan toeterend over straat, er is vuurwerk en mensen omhelzen elkaar.”
Strengholt erkent dat nog altijd maar een paar procent van de totale bevolking van 80 miljoen mensen aan de demonstraties heeft deelgenomen, maar is ervan overtuigd dat miljoenen mensen erg blij zijn met Mubaraks vertrek. „Neem mijn huishoudster, die Mubarak aanvankelijk niet weg wilde hebben, omdat hij in haar ogen nodig was voor de stabiliteit. Toen ze echter hoorde dat de president 70 miljard dollar achterover had gedrukt, moest ze niets meer van hem hebben. Ik heb met haar uitgerekend dat ze daar 47 miljoen jaar voor zou moeten werken. Reken er dus maar op dat alle armen in Egypte niets meer van hem wilden weten.”
De oud-correspondent verwacht dat de huidige chef van de Arabische Liga, Amr Mussa, de grote man in Egypte gaat worden. Het voormalige hoofd van het internationale atoomagentschap, Al-Baradei, is volgens hem niet erg populair in Egypte. „Al-Baradei heeft geen enkele ervaring, maar Amr Mussa is geslepen genoeg om zijn weg te kunnen vinden in de Egyptische politiek. Bovendien was hij zeer geliefd als minister van Buitenlandse Zaken.”
Wie nu vrezen zijn uiteraard de aanhangers van Mubarak. Toch denkt Strengholt niet dat ze zich grote zorgen moeten maken. „Met een paar figuren zijn zaken als corruptie nog niet weg, want dat zit in haarvaten van de samenleving.” De priester geeft aan dat hij gistermorgen in de dienst zelf een soort biecht heeft gedaan over zijn eigen aandeel daarin. „Het is hier zo gewoon om wat smeergeld te betalen, dat iedereen er wel eens aan meedoet om iets gedaan te krijgen of onder een boete uit te komen. Maar dan heeft ook iedereen schuld aan de corruptie van het regime.”
In de dienst van morgen, in de anglicaanse kathedraal bij het Tahrirplein, zal hij dezelfde preek houden als gistermorgen in de kerk in zijn eigen wijk, Maadi. Hij koos voor de tekst die Mozes uitsprak bij het binnengaan van het Beloofde Land door het volk Israël: „Kies dan het leven.” Strengholt: „Het was een verademing om gistermorgen te midden van de onrust een uur in de kerk te zijn en het avondmaal te vieren. Mensen konden even op adem komen.”