Europa telt ongeveer tachtig miljoen laaggeletterde volwassenen. In Nederland had in 2009 14,3 procent moeite met lezen en schrijven. Volgens prinses Laurentien, oprichter en voorzitter van de Nederlandse Stichting Lezen & Schrijven, is laaggeletterdheid nog steeds een taboe, waardoor veel mensen er niet voor durven uitkomen. „Het wordt hoog tijd dat Europa de onaangename werkelijkheid onder ogen ziet”, zei ze.

De adviesgroep moet met haar aanbevelingen „de vinger op de zere plek leggen” en alle betrokkenen motiveren om actie te ondernemen, aldus de prinses. Ze wees erop dat ongeletterdheid een blokkade vormt voor economische groei en werkgelegenheid. Ook eurocommissaris Vassiliou stipte dit aan. „Als de EU haar economische doelstellingen voor de komende tien jaar wil halen, moet we het probleem nu aanpakken”, zei ze.

Recente cijfers laten zien dat het aantal ongeletterden in de EU-landen sterk uiteen loopt. In Roemenië en Bulgarije bedraagt het aantal mensen dat niet of nauwelijks kan lezen en schrijven meer dan 40 procent. Finland presteert het beste met 8,1 procent. Nederland hoort met zijn 14,3 procent relatief tot de beste landen.

Prinses Laurentien werd gegrepen door de problematiek van de laaggeletterdheid tijdens haar studie in de Verenigde Staten, vertelde ze dinsdag. Ze kwam toen in contact met mensen die pas op latere leeftijd hadden leren lezen en schrijven. De ontdekking hoe groot het analfabetisme was in een ontwikkeld land als de VS, bracht bij haar een „schokeffect” teweeg.