VS waarschuwen voor nieuwe aanslagen
De Amerikaanse president George Bush heeft dinsdag het binnenlandse terreuralarm verscherpt van geel naar oranje. De aanslagen van vorige week in Saudi-Arabië en Marokko wijzen volgens de Amerikaanse regering op een verhoogd risico op nieuwe terreuracties, zowel in de Verenigde Staten als daarbuiten.
Concrete aanwijzingen over ophanden zijnde aanslagen zeggen de Amerikaanse autoriteiten niet te hebben. Minister van Binnenlandse Veiligheid Tom Ridge zei dinsdag dat de veiligheidsdiensten echter wel informatie hebben dat al-Qaida, het terreurnetwerk van Osama bin Laden, een „operationele periode” is ingegaan waarin aanslagen op westerse doelen zullen worden uitgevoerd, zoals de terreurdaden in Riyad en Casablanca van afgelopen week.
Volgens ingewijden is er onder meer informatie binnengekomen over mogelijk ophanden zijnde aanslagen op doelen in New York, Washington, Boston en de Amerikaanse kustgebieden. Aan de betrouwbaarheid van deze informatie wordt echter getwijfeld, aldus de zegslieden.
Ook de Amerikaanse ambassade in Saudi-Arabië heeft dinsdag gezegd over „geloofwaardige informatie” te beschikken dat er op korte termijn nieuwe aanslagen zullen worden gepleegd op westerse doelen. De Amerikaanse, de Duitse en de Britse ambassade, alsmede de consulaten van de drie landen in Saudi-Arabië blijven in ieder geval deze week uit voorzorg gesloten.
Een bron bij de Saudische overheid zei dat Saudi-Arabië een harde kern van zo’n vijftig moslimextremisten op het spoor is die klaarstaan om zelfmoordaanslagen te plegen zoals die in Riyad waarbij vorige week 34 mensen om het leven kwamen. Een deel van de vijftig extremisten zou het land inmiddels zijn ontvlucht, maar anderen bevinden zich nog binnen de landsgrenzen.
De Saudische minister van Buitenlandse Zaken, prins Saud al-Faisal, zei dat de veiligheidsmaatregelen in zijn land worden opgeschroefd om nieuwe aanslagen te voorkomen. „We bereiden ons voor op het ergste en hopen er het beste van. Niemand kan ons garanderen dat er in de tussentijd niets zal gebeuren.”
Saud benadrukte dat het wegnemen van de oorzaak van het terrorisme een internationale aangelegenheid is. Vrede tussen Israël en de Palestijnen zou het aantal aanslagen in het Midden-Oosten fors doen afnemen, aldus Saud.
Maandag sprak de Saudische ambassadeur in de Verenigde Staten, prins Bandar bin Sultan, tijdens een bezoek aan Riyad de vrees uit dat er grote terroristische aanslagen op stapel staan in de VS of in Saudi-Arabië. Er wordt „regionaal en internationaal veelvuldig gefluisterd” dat terroristen zullen toeslaan, zei de ambassadeur.
Volgens prins Bandar hebben de Saudische inlichtingendiensten de afgelopen maanden begrepen dat Osama bin Ladens terreurnetwerk al-Qaida, dat verantwoordelijk wordt gehouden voor de aanslagen van vorige week in Riyad, te kampen had met sterke interne twisten. Die meningsverschillen zouden nu zijn overwonnen, zei prins Bandar. De ambassadeur werd afgelopen weekeinde uit Washington teruggeroepen voor een opdracht die volgens Riyad verband houdt met de strijd tegen het terrorisme.
Van diverse kanten is er in de VS kritiek op het zogenaamde terreurstoplicht van de regering, dat niet veel meer zou doen dan de bevolking angst aanjagen. Tijdens eerdere fases van ”oranje” zijn er geen pogingen gedaan om aanslagen te plegen in de VS. Veel deskundigen betwijfelen of er een afschrikwekkende werking van het alarm uitgaat als er wel een aanslag voorbereid zou worden. De regering-Bush stelt dat het waarschuwingssysteem tot een verhoogde alertheid bij veiligheidsdiensten, de politie en de bevolking leidt, waardoor mogelijk eerder wordt opgetreden als die dreiging zich wel voordoet.
Het terreuralarm was op 16 april, kort na de beëindiging van de gevechten in Irak, van oranje op geel gezet. Het alarm werd in maart 2002 ingesteld in reactie op de aanslagen van 11 september 2001. Sinds de introductie springt het van geel op oranje en weer terug. De hoogste alarmfase (rood) en de twee laagste (blauw en groen) zijn nog niet gebruikt.