Verhofstadt verwacht snel nieuw kabinet
De Belgische premier Guy Verhofstadt is maandag meteen aan de slag gegaan om de verkiezingsoverwinning van de liberale en de socialistische coalitiepartners te verzilveren. Verhofstadt bood het ontslag van de regering aan bij koning Albert. De koning zal naar verwachting snel een informateur aanwijzen die de eerste gesprekken moet gaan voeren.
Omdat liberalen en socialisten graag samen verder willen verwacht Verhofstadt weinig moeilijkheden bij de vorming van een nieuwe regering. De groene regeringspartijen zijn bij de parlementsverkiezingen van zondag weggevaagd. Ze vormen geen obstakel meer om nieuwe economische maatregelen door te voeren.
„We moeten nieuwe banen creëren en de openbare uitgaven binnen de perken houden”, aldus Verhofstadt, die vooruitblikt op nieuwe samenwerking met de socialisten: „De goede relaties die we de afgelopen vier jaar hebben opgebouwd zijn een garantie voor een modern, progressief programma.”
In procenten uitgedrukt is de socialistische ’familie’ in België nu de grootste, maar bij de zetelverdeling behalen de liberalen één zetel meer. De paarse coalitie beschikt over 97 van de 150 zetels in de kamer: 25 voor de VLD, 24 voor de MR, 25 voor de PS en 23 voor SP.A-Spirit. De nieuwe zetelverhouding in de Senaat is vergelijkbaar met die in de Kamer.
De voorman van de Vlaamse Groenen, Jos Geysels, stapt op. Hij neemt daarmee de verantwoordelijkheid op zich voor de verpletterende nederlaag die zijn partij zondag leed. Agalev verloor al haar negen zetels. Geysels maakte zijn besluit gisteravond bekend na crisisberaad van de partijleiding. Een congres zal nog voor de vakantie een opvolger voor hem aanwijzen.
De Vlaamse parlementsleden van Agalev waren er nog niet uit of de partij uit de Vlaamse deelregering moet stappen. De liberalen en de socialistische partners zien liever niet gebeuren dat die regering, een jaar voor regionale verkiezingen, haar meerderheid in het parlement verliest. Agalev-fractieleider Sannen past er echter voor speelbal te worden van liberalen en socialisten.
Volgens GroenLinks-europarlementariër Joost Lagendijk moet Agalev „zo spoedig mogelijk” uit de Vlaamse regering stappen. „Recupereren doe je in de oppositie en niet in de regering”, aldus Lagendijk, die „verbijsterd” was over het wegvagen van Agalev. Hij erkende het probleem, dat ook voor GroenLinks speelt, dat Agalev moet opboksen tegen een vernieuwende socialistische partij met een populaire lijstrekker als Steve Stevaert.
Volgens politicologen is Agalev de dupe geworden van het feit dat het milieu geen verkiezingsthema was. Dat lag anders in 1999, toen dankzij de crisis rond dioxinekippen de relatief jonge partij voor het eerst in de regering belandde.