Hu krijgt warm welkom in Witte Huis
WASHINGTON (ANP) – De Verenigde Staten en China hebben woensdag op de tweede dag van het staatsbezoek van de Chinese president Hu Jintao aan de VS akkoorden gesloten over de onderlinge handel en nucleaire veiligheid. Hu werd met alle egards ontvangen in het Witte Huis. Tegelijkertijd kreeg hij kritiek wegens de mensenrechtensituatie in China en werd hij weggezet als dictator.
Die kwalificatie over Hu’s leiderschap was afkomstig van Harry Reid, de leider van de Democratische meerderheid in de Amerikaanse Senaat. Reid en andere leden van het Congres hebben donderdag een ontmoeting met de Chinese leider. „Ik ga terug naar Washington om de president van China te ontmoeten. Hij is een dictator”, zei Reid in een interview. Later zei de Democraat dat hij het woord dictator beter niet had kunnen gebruiken, maar hij bleef erbij dat de Chinezen een heel ander type regering hebben. „En dat is een understatement”, aldus Reid.
Elders in het land, in de hoofdstad Washington, werd Hu hartelijk welkom geheten door president Barack Obama, een partijgenoot van Reid. Nadat Obama en Hu op het gazon van het Witte Huis naar de volksliederen van beide landen hadden geluisterd, begroetten ze volwassenen en kinderen die met Chinese en Amerikaanse vlaggen zwaaiden.
Obama vroeg in omfloerste bewoordingen aandacht voor de mensenrechten in China. „De geschiedenis heeft aangetoond dat maatschappijen harmonieuzer en landen succesvoller zijn als de rechten en verantwoordelijkheden van alle volkeren en alle mensen worden gerespecteerd, inclusief de universele rechten van elk mens.” Hu zei dat hij was gekomen „om het wederzijdse vertrouwen te verbeteren”.
Woensdag bereikten de VS en China overeenstemming over exportdeals ter waarde van 45 miljard dollar (33 miljard euro). Zo koopt China tweehonderd vliegtuigen van de Amerikaanse onderneming Boeing, ter waarde van 19 miljard dollar. Dat is goed voor de werkgelegenheid in de VS.
De grootmachten werden het ook eens over meer samenwerking op het gebied van de nucleaire veiligheid. Zo willen de landen in China een gezamenlijk centrum voor nucleaire veiligheid openen.
Verder willen de VS en China dat het stalinistische Noord-Korea stopt met zijn „provocaties”. Daarnaast riep Obama China op de dialoog aan te gaan met de dalai lama, de geestelijk leider van Tibet. Hu sprak de wil uit dat de legers van beide landen meer samenwerken. Verder stipte Obama aan dat China volgens de VS de waarde van de Chinese munt kunstmatig laag houdt om goedkoop te kunnen produceren en exporteren. Obama benadrukte ten slotte dat beide landen welvarender en veiliger zijn als ze samenwerken.
Het bezoek van Hu en zijn gevolg werd door de vrouw van de sinds april vermiste Chinese mensenrechtenactivist Gao Zhisheng aangegrepen om de zaak van haar man onder de aandacht te brengen. De bekende advocaat Gao, die veel dissidenten heeft verdedigd, zat de afgelopen jaren meerdere keren vast in China, nadat hij het Amerikaanse parlement had geïnformeerd over de verslechterende mensenrechtensituatie in zijn land. Volgens zijn zwager is Gao gemarteld.