Dat bleek donderdag, toen de Kamer debatteerde over een wet die openbare en bijzondere scholen in noodgevallen toestaat nauw samen te werken.

D66-Kamerlid Van der Ham vindt dat de overheid samenwerking tussen openbare en bijzondere scholen niet alleen moet toestaan als opheffing van een school dreigt, maar ook als scholen uit vrije wil met elkaar verder willen. Volgens de democraat is het aan scholen zelf om te bepalen of ze samengaan.

Om zijn wens kracht bij te zetten, diende Van der Ham een wijzigingsvoorstel in om openbare en bijzondere scholen in alle gevallen ruimte te geven om samen verder te gaan.

Onder aanvoering van VVD-Kamerlid Elias liep een Kamermeerderheid te hoop tegen dit D66-amendement omdat het indruist tegen de Grondwet, die uitgaat van afzonderlijk openbaar én bijzonder onderwijs.

Ook gaat het D66-voorstel volgens Elias en zijn medestanders voorbij aan de bijzondere geschiedenis van de wet die gisteren aan de orde was. Die vloeit namelijk voort uit een grondwetswijziging die als doel had om in geval van een schoolsluiting samenwerking tussen openbaar en bijzonder onderwijs mogelijk te maken.

De Kamer is al sinds 1993 bezig om samenwerkingsscholen wetstechnisch mogelijk te maken. In de praktijk zijn scholen waarin openbaar en bijzonder onderwijs samenwerken er overigens al.

De VVD’er Elias vond het niet fair van D66 om de reikwijdte van de wet zó op te rekken. Hij kreeg voor zijn redenering steun van PVV, CDA, SGP en ChristenUnie. Volgens deze fracties is de wet alleen bedoeld voor uitzonderingen en zet D66 alles op zijn kop. SGP-Kamerlid Dijkgraaf: „Het is niet zuiver om een wet op het laatste nippertje nog zodanig te wijzigen dat zo ongeveer het omgekeerde bereikt gaat worden.”

De kans is daarom groot dat de Kamer het D66-amendement dinsdag, via een officiële stemming, destructief zal verklaren. In de parlementaire geschiedenis komt dat hoogst zelden voor. Normaal gunnen partijen elkaar altijd de ruimte om wijzigingsvoorstellen in te dienen.

Het reglement van orde van de Tweede Kamer biedt echter nadrukkelijk deze mogelijkheid, namelijk wanneer een amendement diametraal staat tegenover het oorspronkelijke wetsvoorstel. Een voorbeeld daarvan is wanneer bij een voorgestelde btw-verhoging een amendement wordt ingediend om de btw juist te verlagen. Overigens betekent destructief verklaren niet dat D66 haar amendement dan niet meer in stemming kan brengen. Het is wel een uiterste poging dit te verhinderen.