Dat staat in het dinsdag gepresenteerde advies van Vreeman aan het kabinet. Hij adviseert minister Henk Kamp (Sociale Zaken) en staatssecretaris Henk Bleker (Economische Zaken) om werkgevers en vakbonden tot 1 april de tijd te geven zelf afspraken te maken. Tot die tijd moet de overheid wachten met strengere regels over het in vaste dienst nemen van personeel.

Het merendeel van de ongeveer 30.000 postbezorgers van nieuwe bedrijven, zoals Sandd en Selekt Mail, werkt nu op basis van stukloon. Om de betere arbeidsvoorwaarden te kunnen betalen, pleit Vreeman voor een tijdelijk fonds. Alle nieuwkomers moeten bijdragen. Het fonds is zo opgezet dat de bedrijven financieel worden geprikkeld om hun werknemers meer zekerheid te geven. Zo moet de concurrentie op arbeidsvoorwaarden worden tegengegaan.

Het fonds zou gefinancierd moeten worden via een opslag die de postbedrijven doorrekenen aan hun zakelijke klanten. Ook van het ‘oude’ TNT, dat fors reorganiseert, wordt verwacht dat het meedoet aan het fonds om overtollig personeel aan ander werk te helpen.

Als in 2014 het beoogde doel van 80 procent werknemers met een arbeidscontract is behaald, kan het fonds worden opgeheven. Het vehikel moet beheerd worden door werkgevers en vakbonden in de post en een onafhankelijke voorzitter krijgen.

Deze onafhankelijke voorzitter zou volgens Vreeman ook een rol kunnen spelen bij het oplossen van het postconflict. Als werkgevers en vakbonden er niet voor 1 april uitkomen, moet de overheid de regie overnemen en regels stellen over hoeveel postbezorgers wanneer een fatsoenlijk arbeidscontract moeten hebben. Er ligt al een algemene maatregel van bestuur, die voorschrijft dat per 1 januari dit jaar alle postmedewerkers in vaste dienst hadden moeten zijn. Maar dit besluit is eind vorig jaar uitgesteld wegens het aanstellen van Vreeman als verkenner.

De Tweede Kamer debatteert donderdag over de situatie in de postmarkt.