Wetenschap & techniek

Machinale stratenmaker

Dat moet anders kunnen, denkt machinebouwer Henk van Kuijk als hij ziet hoe stratenmakers de weg voor zijn deur opnieuw leggen. Ze doen er lang over en de kwaliteit valt hem tegen. Inmiddels rolt zijn Tiger-Stone al door sommige straten, een keurige klinkerweg achter zich latend. Als het moet tot 6 meter breed.

11 January 2011 06:52Gewijzigd op 14 November 2020 13:13
De Tiger-Stone straat met gemak 300 vierkante meter per dag. Foto M&H Trading
De Tiger-Stone straat met gemak 300 vierkante meter per dag. Foto M&H Trading

Van Kuijk –directeur van het Brabantse Vanku BV– heeft het tij mee. Stratenmaker is een van de zwaarste beroepen. Niet voor niets zit de arbeidsinspectie bedrijven continu op de nek, want maar weinig mannen houden dit werk tot hun vijfenveertigste vol. Waar mogelijk, moeten machines het zware werk uit handen nemen.

De Tiger-Stone doet dat als geen ander en de arbeid die overblijft, heeft voor het grootste deel op stahoogte plaats. De machine bestraat de weg in één keer over de volle breedte, desgewenst compleet met randafwerking en fietsstroken. Aan de voorkant van de machine zit een meters breed, schuin aflopend glijbord. Daarop leggen de stratenmakers de klinkers in het gewenste patroon neer. Is het glijbord vol, dan stellen ze met een druk op de knop de elektrische bediening van de rupsbanden van het voertuig in werking en rijdt het langzaam achteruit.

Nu kan de zwaartekracht aan het werk. De stenen zakken onder een licht glooiende hoek van het glijbord af, het eerder gladgemaakte zandbed op. De vrijgekomen ruimte aan de bovenkant van het glijbord kan meteen weer worden volgelegd.

De geringe snelheid van de Tiger-Stone zorgt er samen met het gewicht van de stenen op het glijbord (zo’n 1500 kilo) voor dat de stenen keurig in het gelid blijven. Ook als de continu heen en weer rijdende minishovel de straatbrede ‘voerbak’ van de stratenmakers vult om hun steenhonger te verzadigen.

Het glijbord bevindt zich op stahoogte. De stratenmakers (maximaal drie) staan daar direct achter op een plateau en rijden achteruit. Aan de voorzijde van het glijbord zit de richel met de voorraad stenen.

Veelvuldig bukken en knieënwerk zijn met de Tiger-Stone voorgoed verleden tijd. Het intensiefste deel van het werk is het leggen van de eerste meter straat. Dat moet handmatig gebeuren, aan de onderzijde van het glijbord. Daarna hoeft de stratenmaker de stenen alleen maar vanaf de bovenkant van de machine met de juiste kant boven omlaag te laten glijden. De steen voegt zich keurig naar het eerder gelegde verband, als een puzzelstukje in een legpuzzel.

Vervolgens kan de straat in snel tempo worden volgelegd. Een sensor houdt de eerder aangebrachte markering –bijvoorbeeld trottoirbanden– in de gaten. De Tiger-Stone rolt het stenentapijt langzaam uit, netjes opgesloten tussen de markering. Randafwerking achteraf is niet nodig.

Het tempo dat stratenmakers machinaal bereiken, is opzienbarend. Volgens de fabrikant leggen twee mannen per dag met het grootste gemak 300 vierkante meter weg. Een ouderwets stratenmakersduo blijft steken op 150 tot 200 vierkante meter.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer