Curieuze verschijnselen in Apulië
„In het midden van de zoutbassins vlak bij Posta Berardi en op 11 kilometer van Alma Dannata doet een curieuze constructie denken aan het Nederlands landschap en de Nederlandse architectuur.” Het was slechts een verdwaalde zin in de dikke gids van Touring Club Italiano (TCI) die de aandacht trok, op reis door het Zuid-Italiaanse Apulië.
De Italiaanse TCI is de zusterclub van de Nederlandse ANWB, en geeft reisgidsen uit die gelden als de Baedeker van Italië. Haar beschrijvingen zijn minutieus en zeer ”autorevole”, gezaghebbend. Eenmaal in de buurt van het plaatsje Zapponeta, op zo’n 75 kilometer van Bari, begint de zoektocht naar Posta Berardi. Het land is er net zo plat als in Holland.
”Curieuze constructie”. Zo’n uitdrukking intrigeert. Wat is een merkwaardige constructie waarbij je kennelijk direct aan Nederland moet denken? Een molen? Zou kunnen, want rond Zapponeta wordt zout gewonnen door indamping van zout water. Of wordt er een gebouw met trapgevel bedoeld? Misschien wel een zoutfabriek, gebouwd volgens de beginselen van de Nieuwe Zakelijkheid. Maar wat is daar zo curieus aan? Het zal wel altijd een raadsel blijven. Dorpsbewoners erom gevraagd, een politieagente, verscheidene automobilisten, maar van die curieuze constructie was geen spoor te vinden.
Hoe komt een reisgidsschrijver erbij om een niet in het oog springende vergelijking te maken met Nederland? Molens en gevelhuizen kom je overal wel tegen in Noord-Europa. Maar kennelijk ligt het voor de hand om als eerste aan Nederland te denken. Het is een feit dat ons land sympathiek is in de ogen van de Italianen. Zeg dat je uit Nederland komt, en een golf van warmte stroomt je tegemoet. Jullie zijn zo’n beschaafd volk, klinkt het dan. Daarmee bedoelen Italianen dan meestal onze wetgeving betreffende abortus, euthanasie en homo’s.
De molen, klomp en tulp moeten het al heel lang afleggen tegen marihuana als nationaal symbool. Zelfs onze geschiedenis -de slavenhandel bijvoorbeeld- spreekt niet tegen ons in Italië. „Jullie zijn een dapper volk. Met 2 miljoen mensen beheersten jullie vier eeuwen geleden de wereldzeeën”, zeggen ze dan.
Die paar beroemde landgenoten die Nederland heeft voortgebracht, kunnen als Hollandse boegbeelden niet stuk. Begin dit jaar brachten een matige tentoonstelling over Van Gogh in Treviso en een halfbakken verzameling Rembrandts in Rome drommen mensen op de been.
Maar hoe zit het nu met Zapponeta en het Nederlandse gebouwtje? De TCI geeft uiteindelijk antwoord. „Onze correspondent in Apulië heeft vele gezaghebbende experts geraadpleegd maar niemand die Posta Berardi kent of een gebouw dat vaag op een Nederlandse constructie lijkt”, aldus de hoofdredacteur van de TCI-gidsen. „Het moet gaan om iets geforceerds, ontsproten uit de fantasie van de schrijver die de tekst schreef.”
Het stond er niet met zoveel woorden, maar kennelijk dachten ze bij de TCI dat de auteur een borrel te veel op had toen hij achter zijn tekstverwerker zat. Als Nederlanders weten we helaas beter. Die schrijver gebruikte vast een opwekkend middel, dat hem overal curieuze Hollandse constructies deed zien.