Het Europees Parlement verlangde meer zeggenschap bij de begrotingen van de unie. In ruil daarvoor wilden de afgevaardigden zich neerleggen bij de eis van de lidstaten om de begroting voor volgend jaar met maximaal 2,91 procent te laten stijgen tot 126,5 miljard euro. Maar vooral Groot-Brittannië, Nederland en Zweden lagen dwars.

De afgevaardigden wilden „een voet tussen de deur” bij bevoegdheden die niet bij het parlement thuishoren, verklaarde de Nederlandse staatssecretaris Ben Knapen (Europese Zaken) de afwijzende Nederlandse opstelling. Nederland en andere landen kwamen nog met enkele toezeggingen, zoals de belofte om met elkaar in gesprek te blijven. Maar dat aanbod was voor het parlement weer onacceptabel.

Het parlement streefde naar een grotere rol bij de discussie over de financiering van de EU op de lange termijn, waarbij onder meer wordt gedacht aan een Europese belastingheffing. De stijging van het budget met 2,91 procent is al een grote tegemoetkoming van onze kant, aldus Knapen. Oorspronkelijk zat Den Haag op de nullijn, net als de Britten.

De staatssecretaris noemde het geen ramp dat de begroting voor 2011 nu niet rond is: „De wereld stort niet in.” Europees Commissaris Janusz Lewandowski (Begroting) had eerder gewaarschuwd voor ernstige gevolgen.

Zonder begroting voor 2011 wordt de regel toegepast dat de Europese Unie elke maand een twaalfde van het oude budget mag uitgeven. Tegenstrijdige geluiden zijn er te horen over de gevolgen voor nieuwe instellingen, zoals de diplomatieke dienst van EU-buitenlandchef Catherine Ashton en de toezichthouders op de financiële markten.

Het conflict tussen parlement en lidstaten komt nog geen jaar na de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon, waardoor parlement en EU-staten evenveel inspraak hebben gekregen. Volgens Europarlementariër Bas Eickhout (GroenLinks) eiste het parlement geen nieuwe bevoegdheden op, maar wilde het juist invulling geven aan bestaande afspraken. „De jongste ontwikkelingen zetten de onderlinge verhoudingen verder op scherp, terwijl er juist nu behoefte is aan een daadkrachtige EU.”