Hervormd Sprang neemt Houbenorgel weer in gebruik
SPRANG – De hervormde gemeente van Sprang neemt zaterdag 13 november haar gerestaureerde Houbenorgel weer in gebruik.
Organiste Margreeth Chr. de Jong uit Middelburg speelt zaterdagavond na een presentatie en de officiële overdracht een concert. Aanvang 20.00 uur.
Tijdens de zestien maanden durende restauratie heeft Flentrop Orgelbouw het tweeklaviers instrument zo veel mogelijk teruggebracht naar de situatie van 1728, toen het orgel door Thomas Houben uit Ratingen (Dld.) werd opgeleverd aan de Waalse gemeente te Dordrecht. Een van de opvallendste veranderingen is dat de witte kleur weer heeft plaatsgemaakt voor roodpallissander. Bij een uitvoerig kleuronderzoek is de oorspronkelijke kleur op sommige plaatsen blootgelegd. Onderzoek liet ook zien dat het snijwerk volledig verguld is geweest.
Houben bouwde het orgel in Dordrecht met hoofd- en rugwerk en aangehangen pedaal. Twee jaar later voegde hij een Cimbal toe aan het hoofdwerk. Door zowel Rudolph Garrels (1738) als Jacob François Moreau (1743) werden herstelwerkzaamheden uitgevoerd. In 1778 bracht Hendrik Hermanus Hess nieuwe handklavieren aan en een gehalveerde manuaalkoppel, alsmede de Fagot 8’.
P. J. Geerkens wijzigde het orgel in 1804 drastisch. Hij verwijderde het rugwerk en plaatste het pijpwerk daarvan op nieuwe laden in de onderkas als onderpositief. Hiertoe verbreedde hij de onderkas tot de breedte van de bovenkas van het hoofdwerk. Tevens liet hij de Mixtuur van het vroegere rugwerk vervallen.
In deze vorm werd het orgel in 1869 in de kerk in Sprang geplaatst. Voorzover bekend vonden er tot 1953 geen bijzondere wijzigingen plaats. In 1953 werd het orgel in verband met een kerkrestauratie gedemonteerd door Flentrop. Deze restaureerde het orgel in 1958 en breidde het uit met een vrij pedaal. De kas werd in de witte kleur geschilderd.
Plannen voor de jongste restauratie door Flentrop Orgelbouw werden aanvankelijk begeleid door Jan Jongepier. Deze droeg het adviseurschap over aan ir. Henk Kooiker. Tijdens de restauratie werd een nieuwe windvoorziening gereconstrueerd bestaande uit drie spaanbalgen en nieuwe kanalen. Het pijpwerk werd integraal gerestaureerd. Het pijpwerk van het pedaal uit 1958 werd grotendeels vervangen door nieuw, dat beter aansluit bij het oude materiaal.
Bijzonder is dat het 27 stemmen tellende orgel in Sprang het enige instrument is dat van Thomas Houben in Nederland bewaard is gebleven. Meer informatie: www.hervormd-sprang.nl