Mulisch onder grote belangstelling begraven
AMSTERDAM – Familie, vrienden, bekenden, collega-auteurs, bewindslieden en andere prominenten hebben zaterdag in Amsterdam afscheid genomen van Harry Mulisch. Zeer emotionele gedeelten wisselden af met een lach bij een bepaalde herinnering van zijn dochters of van vrienden. De schrijver overleed vorige week zaterdag op 83-jarige leeftijd.
Mulisch’ uitvaart begon om 11.00 uur met een besloten herdenkingsdienst in de Stadsschouwburg aan het Leidseplein. Daarbij waren enkele honderden mensen. De kist met Mulisch’ stoffelijk overschot was vanuit zijn huis aan de Leidsekade naar de Stadsschouwburg gedragen. Voor de stoet uit liep een klezmerorkest dat Jiddische liederen speelde.
Directeur Robbert Ammerlaan van uitgeverij De Bezige Bij memoreerde „het grote en virtuoze schrijverschap en het glanzende oeuvre” van Mulisch. Volgens goede vriend Marcel van Dam karakteriseerden „eigenzinnigheid, standvastigheid en loyaliteit” de auteur.
Componisten Reinbert de Leeuw en Louis Andriessen verzorgden de muziek tijdens de herdenking. Dichter des Vaderlands Ramsey Nasr had een gedicht geschreven voor Mulisch. Actrice Kitty Courbois droeg het voor.
Anna en Frieda, de twee dochters van Mulisch, sloten de herdenkingsdienst af. „Lieve pap, ik weet niet hoe ik zonder je moet”, zei Frieda, die de dood van haar vader „te groot en gruwelijk” noemde. Anna zei dat ze niet eens kon huilen omdat ze nog steeds onder de indruk is van haar vader. „Ik was altijd onder de indruk als ik hem zag. Zijn energie vulde de kamer, het was een man waar je niet omheen kon.”
Zij vertelde dat de teckels van haar vader heel verwend waren en dat zij ze niet mochten commanderen. „Hij is al zo afhankelijk, wil je hem nog afhankelijker maken?”, vroeg Mulisch dan.
Haar vader was „dapper en sterk tot het eind”, zei Anna. „Hij wilde geen medicijnen, geen pillen, geen dokters. Hij wilde het zien, voelen en ervaren hoe het is om dood te gaan.”
Na de dienst werd het stoffelijk overschot van Mulisch per boot naar begraafplaats Zorgvlied gebracht, wederom begeleid door het klezmerorkest. Onderweg hadden zich op de Amsteldijk tientallen mensen verzameld om de schrijver de laatste eer te bewijzen.
De begrafenis was voor iedereen toegankelijk. Ook hier waren enkele honderden mensen bij. Tijdens de boottocht was een regenboog boven de Amstel verschenen. „Harry zou zijn vraagtekens hebben gezet bij de toevalligheid hiervan”, aldus een spreker aan het graf.
