Wijziging EU-verdrag op komst
BRUSSEL (ANP) – De EU-leiders zullen in december waarschijnlijk besluiten het vorig jaar ondertekende Verdrag van Lissabon weer te wijzigen. Dat is nodig om het tijdelijke noodfonds voor de euro een permanent karakter te geven. De EU-leiders hebben dat donderdag tijdens een top in Brussel afgesproken.
Volgens premier Mark Rutte is een aanpassing van het verdrag onvermijdelijk, omdat het tijdelijk noodfonds op gespannen voet staat met het huidige EU-verdrag. Dat zorgt vooral in Duitsland voor juridische problemen. De Duitse bondskanselier Angela Merkel hamerde de afgelopen dagen dan ook op de noodzaak van een aanpassing van het verdrag. Volgens EU-president Herman Van Rompuy waren alle regeringsleiders het met haar eens.
Van Rompuy gaat de komende maanden uitzoeken hoe de verdragswijziging zo beperkt mogelijk kan blijven. Rutte is daar optimistisch over. De EU-landen hebben geen zin in een langdurige procedure, waarbij een aantal lidstaten referenda zou moeten organiseren.
Het noodfonds voor de euro, dat op dit moment in totaal 750 miljard euro bevat, dient om eurolanden te steunen die hun schulden niet meer kunnen betalen en daardoor de Europese eenheidsmunt in gevaar brengen. Om zoveel mogelijk te voorkomen dat dat nodig is, hebben de EU-leiders afgesproken dat eurolanden die een janboel maken van hun begrotingsbeleid strenger gestraft worden. Ze moeten hoge boetes gaan betalen als ze hun begrotingstekort of staatsschuld uit de hand laten lopen.
Duitsland wil daarnaast dat lidstaten die de begrotingsregels aan hun laars lappen hun stemrecht tijdelijk kwijtraken bij EU-beraad. Merkel krijgt steun van de Franse president Nicolas Sarkozy, maar de meeste andere landen vinden deze strafmaatregel veel te ver gaan. Voorzitter José Manuel Barroso van de Europese Commissie gebruikte zelfs de term „onaanvaardbaar”. Niettemin gaat Van Rompuy uitzoeken of het Duitse plan, dat ook een verdragswijziging vergt, realiseerbaar is.
Op aandrang van onder anderen Rutte en zijn Britse collega David Cameron hebben de EU-leiders donderdag afgesproken dat de EU-begroting volgend jaar maar met hooguit 2,9 procent mag stijgen. Dat is de helft van wat de Europese Commissie en het Europarlement willen. Rutte had liever een nulgroei gezien, maar daarvoor kreeg hij te weinig medestanders. „Dit was het maximaal haalbare.”
Volgens Rutte willen de lidstaten ook proberen de EU-begroting na 2011 zoveel mogelijk binnen de perken te houden. Hoe dat concreet moet, is nog niet duidelijk.
