Luthers week voor 31 oktober (II)
Over Luthers week voorafgaand aan 31 oktober 1517 is nauwelijks iets bekend. Toch is het mogelijk met wat we wel weten een reconstructie van die week te maken. Prof. dr. H. J. Selderhuis gebruikt historische gegevens voor een fictief dagboek van de Wittenberger reformator.
Woensdag 27 oktober
Ik ben blij dat ik het gisteren nog op tijd klaar heb gekregen. Het zijn er nu 2 minder geworden – 95 stellingen moeten ook genoeg zijn. En ze zijn ook compacter geworden, sterker, zo vind ik zelf. Het is wel heftig materiaal, maar het gaat dan ook om de kern van de zaak. Ik vrees dat de paus geen flauw idee heeft wat er door Tetzel en anderen allemaal in zijn naam verkondigd wordt. Ik dacht eerst dat het een grapje was, maar het is echt waar dat mensen gelokt en bedrogen worden met het rijmpje dat de ziel in de hemel springt zodra het muntje in het kastje klinkt. Hoe kun je zo met het heil, met het eeuwige leven omgaan? Die aflaat kan dan wel uit goede bedoelingen zijn voortgekomen, maar de mensen hebben het helemaal verkeerd begrepen, ook omdat het hun verkeerd wordt voorgesteld. Te denken dat je gered bent met het kopen van een stuk papier! Zo wordt genade goedkoop, de weg naar de hemel heel gemakkelijk, maar zo verliest ook het werk van Christus veel van zijn waarde. Eigenlijk kan ik er wel verdrietig van worden als ik zie hoeveel geld mensen aan dit bedrog besteden en niet weten dat ze er in feite niets voor terugkrijgen. Ik ben benieuwd hoe er gereageerd zal worden nu ik denk het probleem bij de wortel te hebben aangepakt. Vroeger heb ik wel eens met mijn overste Johannes von Staupitz over deze dingen gesproken. Ik weet dat hij ook problemen met de gang van zaken heeft. Hij is wat terughoudend. Zal wel met zijn functie als hoofd van de monnikenorde te maken hebben. Misschien komt het ook wel omdat hij van een andere generatie is. Ik heb hem nog eens duidelijk gemaakt dat ik niet uit ben op een rel, maar op een gesprek. Ik heb de kerk lief en juist daarom wil ik dat er vernieuwing en verandering komen. En die komen er als we met elkaar weer teruggaan naar de Bijbel. Von Staupitz is het wat dat betreft met mij eens, en daar ben ik wel blij om, maar ik denk toch dat er een daad gesteld moet worden. Klagen alleen helpt niet.
Dit is het tweede deel in een vijfdelige serie in de aanloop naar Hervormingsdag.
