Rutte stak nooit onder stoelen of banken dat deze centrum-rechtse coalitie zijn eerste keus was. Nu het vrijwel zeker is dat hij de eerste VVD-premier sinds tijden wordt, rijst de vraag hoe goed zijn partij voor de dag kan komen met dit regeerakkoord.

Voor zover er in dit akkoord ideologische klanken zijn te beluisteren, hebben die onmiskenbaar een liberale ondertoon. Het kabinet opereert duidelijk onder het motto van ”orde op zaken stellen” en ”de balans tussen rechten en plichten herstellen”. Rutte kan daarmee goed voor de dag komen richting zijn electoraat. Verder gaat het kabinet onder zijn leiding overduidelijk werk maken van het beperken van de overheidsmaatregelen en de groeiende staatsschuld. Ook dat is een winstpunt voor de VVD.

Bij de presentatie van het regeerakkoord kondigde Rutte „forse hervormingen” aan om 18 miljard te kunnen bezuinigen. Meer dan de helft van dat bedrag realiseert hij door te bezuinigen op de overheid, op uitkeringen en (zorg)toeslagen. Alles bij elkaar somt hij meer dan honderd losse maatregelen op. Dat komt vooral neer op saneren, hoewel de hervormingscomponent niet helemaal ontbreekt.

De vorming van een nationale politie, wat structureel 230 miljoen euro moet opleveren, is zeker een structurele ingreep. Datzelfde geldt voor het integreren van de regelingen voor bijstand, jonggehandicapten en sociale werkplaatsen. Dan is er nog een hervorming op het terrein van de langdurige zorg (AWBZ); als het aan het kabinet ligt, verdwijnen de zorgkantoren en wordt deze collectieve verzekering straks uitgevoerd door zorgverzekeraars.

Winstpunten voor de VVD zijn verder:

het ontwikkelingen van beleid om de emancipatie van homo’s te bevorderen;
het ongemoeid laten van de hypotheekrenteaftrek;
het afzien van de kilometerheffing;
het bevorderen van marktwerking in de zorg, door het aantal medische verrichtingen waarvoor ziekenhuizen zelf de prijzen mogen bepalen uit te breiden;
het mogelijk maken van gereguleerde winstuitkering aan private investeerders in de zorg;
het onder voorwaarden vrijwaren van aanhouding door de politie van personen die zichzelf in huis of bedrijf verdedigen tegen overvallers of inbrekers.