Historische opnamen van Jan Zwart
Een project is af: alle orgelwerken van Jan Zwart (1877-1937) zijn op cd beschikbaar, gespeeld door zoon Dirk Jansz. Zwart (1917-2002) op het orgel van de Amersfoortse Joriskerk. En: alle –voor zover bekend– historische radio-opnamen van Jan Zwart op zijn Strümphlerorgel in de kerk aan de Amsterdamse Kloveniersburgwal staan op de schijf, aangevuld met enkele in de Bachzaal van Berlijn gemaakte opnamen en een drietal opnamen van het kerkkoor dat Jan Zwart in Amsterdam leidde. De eerste cd-box (drie cd’s) kwam vorig jaar augustus uit, de tweede (vier cd’s) is begin deze maand gepresenteerd en aangeboden aan de enige nog levende dochter van Jan Zwart, Henny Links-Zwart.
We mogen initiatiefnemer dr. Frits Zwart –kleinzoon– dankbaar zijn voor zijn grote inzet om dit project te voltooien, alsmede voor zijn uitgebreide teksten in de cd-boekjes.
Hoe Jan Zwart zelf speelde, wisten we al een beetje van de lp die Zwarts zoon Stoffel in 1968 uitgaf. Nu krijgen we een completer beeld, hoewel de kwaliteit van de meeste historische opnamen veel te wensen overlaat. Maar dat is niet anders: de meeste zijn door amateurs gemaakt. De opnamen doen me vooral denken aan het orgelspel van Feike Asma. De manier waarop Zwart speelt, vind ik niet altijd „voornaam”, zoals Frits Zwart graag benadrukt, maar soms zelfs slordig. Dirk Janz. Zwart speelt bedaard, zoals we hem kennen.
We hebben hier een product met een zeer grote documentaire waarde. Langzamerhand krijgen we een steeds completer beeld van de man die zo’n grote rol heeft gespeeld in de Nederlandse orgelcultuur. Ik zie uit naar de Zwartbiografie die Frits Zwart heeft aangekondigd te zullen schrijven.
Jan Zwart – Orgelwerken II; Dirk Janz. Zwart (Amersfoort), Jan Zwart (Amsterdam, Berlijn); Festivo (6962282); 4-cd; € 29,75.
Dirk Janz. Zwart, Amersfoort
Dirk Janz. Zwart, Amersfoort
Jan Zwart, Amsterdam
