Redactie: Gerard Vroegindeweij, bijdragen: Kees de Groot, Jakko Gunst
Zijn laatste dagen als bewindsman zijn niet de gemakkelijkste voor minister Klink. Eerst lekte de brief uit waarin hij zijn partijgenoten ertoe aanspoorde de onderhandelingen met de PVV te staken. Tegelijkertijd moet hij als demissionair minister een bezuinigingspakket van 1,4 miljard euro door de Kamer loodsen.
De laatste klus bracht hem donderdag in de zogeheten Thorbeckezaal voor een overleg met de vaste Kamercommissie van volksgezondheid. Gevoelige inzet: de mogelijke invoering van een eigen bijdrage in de tweedelijns-ggz.
Maar wie er ook gedesillusioneerd en aangeslagen rondloopt op het Binnenhof, niet Klink. Hoewel de machtsstrijd binnen zijn partij hem wel degelijk beschadigde, reageerde hij in de soms pittige vergadering even monter en ad rem als altijd. Sterker nog, Klink zag, terwijl hij de commissieleden van repliek diende, zelfs kans met de nodige zelfspot terug te grijpen op de beladen, nachtelijke taferelen tijdens het CDA-crisisberaad van enkele weken terug.
Dat gebeurde bijvoorbeeld toen SP’er Leijten de minister vroeg wie nu eigenlijk de regie over het bezuinigspakket voerde: hij, of ”Financiën”. Hijzelf, poneerde Klink, om te vervolgen: „Iedere keer als ik autonoom tot een afweging kom, duikt de suggestie op dat autoriteiten mij daartoe dwingen. Nee!”
Verderop in het debat maakte Klink duidelijk dat een eigen bijdrage heffen meer is dan kil bezuinigen. Er zijn ook prikkels nodig om de ggz-instroom in te dammen, verduidelijkte hij. Een brief met alternatieve bezuinigsvoorstellen kon de commissie dan ook pas na het weekend verwachten. „Anders vrees ik dat het ggz-beroep aan deze kant toeneemt”, sprak Klink, terwijl hij naar zijn ambtenaren wees.
JG
CDA
„Jack het lek is back.” Die boodschap stuurde De Pers gisteren de wereld in. Jack de Vries is oud-staatssecretaris van Defensie. In de tijd dat hij als politiek assistent van premier Balkenende werkzaam was, stond hij bekend als „Jack het lek.” Dat was een wat negatieve betiteling voor iemand die de meeste journalisten wel een handje hielp als ze off the record informatie wilden hebben over de gang van zaken in het Haagse.
Nadat staatssecretaris Van der Knaap van Defensie burgemeester van Ede werd, beloonde Balkenende zijn politiek assistent met het staatssecretariaat. Tijdens de verkiezingscampagne was De Vries genoodzaakt zich terug te trekken van de CDA-lijst vanwege negatieve publiciteit over een buitenechtelijke relatie met zijn adjudante.
Volgens dagblad De Pers zou De Vries nu in beeld zijn om Verhagen op de volgen als fractievoorzitter, op het moment dat Verhagen vicepremier in het nieuwe kabinet wordt.
De Vries staat op nummer 15 van de CDA-lijst. Hij zit nu niet in de Kamer omdat hij zich terugtrok, maar de regel is dat als er een Kamerlid opstapt degenen die in eerste instantie hun beurt voorbij lieten gaan, als eerste worden gevraagd.
De Vries was er vanmorgen als de kippen bij om het gehele verhaal als „onzin” te betitelen. Maar eerder heeft hij wel laten weten dat „langs de zijlijn staan niet altijd even makkelijk is. Ik ben en blijf een politiek dier.” Wordt dus vervolgd.
GV
Missionair
Sinds de val van het kabinet-Balkenende IV wordt ons land geregeerd door een demissionair kabinet. Ondertussen werken VVD, CDA en PVV sinds enkele weken onder leiding van informateur Opstelten aan de vorming van een nieuwe coalitie die het stokje te zijner tijd van de zittende regeringsploeg kan overnemen. Maar hebben we met het aantreden van het beoogde eerste kabinet-Rutte dan weer een missionair kabinet?
Nee, luidt het antwoord op die vraag. Demissionair wordt een kabinet nadat het zijn ontslag heeft ingediend bij het staatshoofd. Het woord demissionair is ontleend aan het Frans en afgeleid van het Franstalige werkwoord démettre, dat ontheffen betekent.
Dat Franse woord gaat op zijn beurt weer terug op het Latijnse demissio, dat precies dezelfde betekenis heeft als missio, namelijk wegzending of ontslag. De Romeinen noemden eervol ontslag vroeger missio honesta.
Anders dan bij woorden als decentraliseren, demobiliseren en demonteren geeft het voorvoegsel de- bij demissionair geen ontkenning van missionair aan, schreef NRC Handelsblad enkele jaren terug, toen de vraag over (de)missionair ook al eens werd gesteld.
Het woord missionair heeft in onze taal uitsluitend betrekking op de tweede betekenis van missio: uitzending, gespecificeerd als missie (zending). Van Dales woordenboek geeft als enige betekenis van missionair: in de zending werkzaam.
Het kabinet-Rutte I zal zeker een missie hebben. De overheidsfinanciën op orde brengen, bijvoorbeeld. En de immigratie beperken. Maar in de zending werkzaam zijn of de goede boodschap verspreiden, die doelstelling zal zeker niet in het regeerakkoord worden opgenomen.
KdG
Agenda
Morgen is het Prinsjesdag. Koningin Beatrix leest tijdens een gezamenlijke vergadering van de Tweede en de Eerste Kamer in de Ridderzaal de Troonrede voor. Daarna presenteert minister De Jager van Financiën in de Tweede Kamer de rijksbegroting voor 2011. In verband met de demissionaire status van het kabinet komen er woensdag en donderdag geen algemene beschouwingen. De agenda is nu gevuld met ‘normale’ onderwerpen.
Uitspraak van de week
„Onthutsend om voor de coalitieonderhandelingen, de term „bruin” te horen gebruiken. Het niet mee-onderhandelen maakt kennelijk kleurenblind.”
VVD-Kamerlid Neppérus hekelt een uitlating van het Amsterdamse PvdA-raadslid Van Velzen, die de mogelijke coalitie van VVD, PVV en CDA „bruin” noemde, daarmee verwijzend naar NSB’ers en nazi’s, die „bruinhemden” werden genoemd.