VVD-leider Mark Rutte zat dinsdagavond tweeëneenhalf uur bij koningin Beatrix. Ook haar belangrijkste adviseur, Tjeenk Willink, was daar bij. Na afloop zei Rutte dat de aanstelling van Tjeenk Willink noodzakelijk was geworden na de verwarring van de afgelopen dagen, waarin partijen in de Kamer andere wensen kenbaar maakten dan het advies dat ze maandagavond aan het staatshoofd hadden gegeven.

Tjeenk Willink moet er voor zorgen dat de kabinetsformatie weer ordelijk gaat verlopen, zei Rutte. Hij acht het onwaarschijnlijk dat de informateur met een andere optie op de proppen komt dan een minderheidskabinet van VVD en CDA, dat gedoogd zou worden door de PVV.

De koningin vroeg Rutte en Tjeenk Willink dinsdagavond nadat de Kamer uren had gedebatteerd over de formatie van een rechts kabinet, die vrijdag door PVV-leider Geert Wilders was afgebroken omdat hij onvoldoende vertrouwen had in de steun van de CDA-fractie. Maandagavond had Wilders de koningin geadviseerd Rutte te vragen een proeve van een regeerakkoord te schrijven. Dinsdag meldde Wilders dat met het vertrek van Ab Klink uit de CDA-fractie de „belangrijkste hobbel” voor een rechtse samenwerking was weggenomen. Hij pleitte voor hervatting van de rechtse onderhandelingen.

Rutte en Verhagen gingen daar snel in mee. De snelheid kwam hen in een Kamerdebat te staan op kritiek van de andere partijen. SGP-fractievoorzitter Kees van der Staaij sprak van een „onhoffelijke gang van zaken”, ChristenUnie-leider André Rouvoet stelde zelfs dat Rutte koningin Beatrix heeft geschoffeerd. PvdA-leider Job Cohen sprak van „een zooitje”.

Rutte gaf toe dat een en ander „uiterst ongelukkig” was verlopen, maar bekritiseerde tegelijk Cohen die volgens hem spookbeelden oproept over hoe er in het buitenland gereageerd zou gaan worden op samenwerking met Wilders. Rutte verwees naar de situatie in Denemarken en Zwitserland waar in een vergelijkbare samenstelling volgens hem de regering volop internationale contacten heeft en de economie floreert.

Ook CDA-fractievoorzitter Maxime Verhagen kwam in aanvaring met Cohen. Die hield Verhagen de woorden van de Limburgse priester en katholiekenleider Wiel Nolens voor, die in 1926 zei dat hij alleen in „uiterste noodzaak” met de socialisten wilde regeren. Volgens Cohen wilde ook Verhagen eigenlijk nooit met de PvdA regeren, en zat hij al lang te azen op samenwerking met de PVV.

Verhagen weersprak dat en herhaalde dat het de PvdA was geweest die onderhandelingen over een middenkabinet van VVD, PvdA en CDA had geblokkeerd. „Ik constateer dat de heer Nolens in het verleden ware woorden heeft gesproken”, zei Verhagen.