De fors gestegen graanprijs leidde recentelijk tot rellen en honderdvijftig arrestaties in Mozambique. In Egypte waren ook protesten. Experts verwachten dat betogingen zich uitbreiden naar andere landen in Afrika en het Midden-Oosten.

„De meeste arme landen zijn nog steeds kwetsbaar”, vindt De Schutter. „Ze blijven buitensporig afhankelijk van voedselimport, waarvan de prijs steeds hoger en veranderlijker wordt.”

Twee jaar geleden hebben veel westerse landen beloofd om arme landen te helpen bij de voedselschaarste die toen opdook. „De donoren zijn hun beloften niet nagekomen”, zei de Belg tijdens een missie in Syrië.

Volgens De Schutter zijn bijvoorbeeld twee tot drie miljoen Syriërs, na vier uitzonderlijk droge jaren, slachtoffer van voedseltekorten. Het inkomen van veel Syrische herders en kleinschalige boeren is met 90 procent afgenomen. „80 procent van de getroffen families schijnt op brood en thee met suiker te leven.”

Volgens de VN-expert is graan op de internationale markt 70 procent duurder dan vorig jaar, mede door droogte en branden in Rusland. Hij meent dat de prijsstijging is versterkt door speculanten.

De Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO) organiseert op 24 september een spoedbijeenkomst voor overheden om kwetsbaarheden in het mondiale voedselsysteem bloot te leggen en oplossingen aan te dragen.