Door het warme weer verslechtert de waterkwaliteit. Van de circa 650 officiële zwemplaatsen kan het Kenniscentrum Recreatie van zo’n 10 procent de veiligheid niet meer garanderen, zo verklaarde het centrum gisteren op basis van een peiling van de afgelopen weken. Grote boosdoener is blauwalg.

Het centrum verwacht dat het aandeel risicovolle zwemplaatsen zal stijgen tot ongeveer 15 procent. Limburg heeft het meest te lijden onder verslechterde wateromstandigheden. In deze provincie geldt voor een derde van de plekken een waarschuwing of een verbod. Op de website zwemwater.nl staat per provincie aangegeven voor welke plassen en waters er waarschuwingen zijn uitgegeven.

Behalve het negatieve zwemadvies wegens blauwalg wordt er op de website zwemwater.nl voor een aantal waters ook een waarschuwing afgegeven wegens een bacteriële overschrijding, die gevaarlijk kan zijn voor zwemmers.

„De verantwoordelijkheid ligt uiteindelijk bij de mensen zelf”, aldus een woordvoerder van de Unie van Waterschappen. In zomers met aanhoudende warmte en droogte wordt het zwem­water in Nederland extra goed in de gaten gehouden.

Waterschap Rivierenland wijst erop dat in drie gemeenten in het rivierengebied, Giessenlanden, Zaltbommel en Leerdam, botulisme voorkomt. Het type botulisme dat is vastgesteld, vormt geen gevaar voor de gezondheid van mensen. Verder is in Hardinxveld-Giessendam, Alblasserdam en Wijchen blauwalg geconstateerd.

De verwachting is dat beide verschijnselen vanzelf verdwijnen door het minder warme weer van de komende dagen. Er zijn geen maatregelen die het waterschap tegen botulisme kan ondernemen. Op plekken waar blauwalg is geconstateerd, probeert het waterschap met extra watertoevoer de waterkwaliteit te verbeteren.

Botulisme en blauwalg ontstaan in een periode met hoge temperaturen. Botulisme is een vorm van vergiftiging en wordt veroorzaakt door een bacterie. Deze bacterie wordt actief in ondiepe wateren waarin de temperatuur boven de 20 graden Celsius uitkomt. De bacterie produceert dan een zenuwgif dat verlammend werkt op spieren van vissen en watervogels. Kadavers van deze dieren zijn dan weer een bron van besmetting.

Bij blauwalg is er sprake van bacteriën die eruitzien als wieren. Zij produceren giftige stoffen die bij inname schadelijk kunnen zijn en ziekteverschijnselen veroorzaken. Water dat hiermee is besmet, ziet er blauwgroen uit. Drijvend aan het oppervlak vormt blauwalg een laag die op olie lijkt.