Osiris geteisterd door superstormen van giftig gas
Op de Jupiterachtige exoplaneet Osiris waaien superstormen met windsnelheden tussen de 5000 en de 10.000 kilometer per uur, ontdekte de Leidse sterrenkundige Ignas Snellen met zijn collega’s vorige maand. Osiris, die om de ster HD 209458 draait, ligt meer dan 150 lichtjaren van de aarde verwijderd. Met beelden van de ruimtetelescoop Hubble ontdekten sterrenkundigen op 27 november 2001 dat er op de planeet giftig koolstofmonoxide, water en zuurstof aanwezig zijn.
Snellen heeft deze metingen nauwkeurig over gedaan. Hij nam daarbij kleine verschuivingen van het koolstofmonoxidepatroon over de planeet waar, en bepaalde daarmee de enorme snelheid waarmee het gas over het planeetoppervlak beweegt.
Die windsnelheid wordt veroorzaakt doordat Osiris even snel om zijn eigen as draait als hij om HD 209458 beweegt. Die verlicht de planeet daardoor altijd aan dezelfde kant. De planeet staat bovendien zo dicht bij zijn ster dat de verlichte zijde gloeiend heet wordt. De donkere kant is veel kouder. Dat temperatuurverschil veroorzaakt een constante, krachtige stroom van gas, van de hete naar de koude kant. De kracht waarmee dat gepaard gaat is zo hoog dat de planeet een deel van zijn atmosfeer via een lange staart verliest.
