Het medische centrum is er een van de drie in de zuidelijke provinciehoofdstad die de afgelopen dagen door Britse militairen zijn bezet. De overgebleven artsen proberen er het beste van te maken, ondanks het gebrek aan personeel.

Net als in andere ziekenhuizen hebben veel mensen er verdriet en pijn. Maar ook heerst er woede, over het optreden van de Britten. Zij worden verantwoordelijk geacht voor het verlies aan mensenlevens, de gewonden en de chaos op straat.

„Toen zij de stad binnendrongen, dachten wij dat zij een bestuur zouden vormen om de verantwoordelijkheid over te nemen”, zegt hoofdchirurg Janan Peter al-Sabah. „Wij hebben geen voedsel of water nodig. Wat wij nodig hebben is veiligheid en bescherming. Onze boodschap aan de coalitietroepen is: neem de verantwoordelijkheid voor de veiligheid van het volk, van de woningen, van de dienstverlenende centra.”

Terwijl hij zijn verhaal doet, is het rustig in Basra. De kalmte staat in schril contrast tot de wanorde die heeft geheerst sinds maandag, toen de Britse militairen na twee dagen van hevige strijd de stad innamen. Twee dagen achtereen was de stad de prooi van plunderende menigten. Vooral regeringsgebouwen moesten het ontgelden. Alles wat kon worden weggesleept, werd meegenomen.

In het ziekenhuis zijn sinds het begin van de vijandelijkheden zo’n 200 mensen gestorven. Er worden nog 750 patiënten behandeld aan verwondingen die zij door bommen en granaten hebben opgelopen. Woensdag waren slechts 50 van de 150 artsen aanwezig. Velen waren thuisgebleven om hun gezin tegen plunderaars te beschermen. Ook de directeur kwam niet naar zijn werk. Hij verloor afgelopen weekeinde tien familieleden door Britse bombardementen.

Ook het ziekenhuis was enkele dagen geleden het doelwit van plunderaars, die er vandoor gingen met een auto en medische apparatuur. In reactie hierop besloten de Britse commandanten het complex te laten bewaken en werden scherpschutters op daken in de omgeving geplaatst. Volgens de artsen is dat niet voldoende.

De patiënten en hun familieleden zijn woedend over de humanitaire en de materiële schade die de Britse militairen hebben aangericht. „Zij hebben ons kwaad gedaan zonder enige noodzaak. Wij hebben deze behandeling niet verdiend”, zegt Abdizahar Zidane, een 46-jarige ambtenaar. Zijn 1-jarige kleinzoon ligt geheel gewikkeld in verbandgaas. Hij is ernstig verwond aan hoofd en buik. „Veel gezinnen zoals het onze zijn door het agressieve militaire optreden vernietigd”, aldus Zidane.

De arts Mohammed Yassin roept de zwaarste bombardementen van vorige week in herinnering. Op een gegeven moment kwamen er tachtig zwaargewonden tegelijk binnen. „Dit is niet het enige ziekenhuis waar dat gebeurde”, zegt hij. „Wij waren dag en nacht aan het werk.” Hoewel geen arts het met zoveel woorden zal zeggen, is het niet moeilijk de woede en de verontwaardiging te proeven.

Terwijl woensdag in Bagdad het plunderen begon, waren de winkels in Basra gesloten en verlaten. Ook de straten waren grotendeels leeg. Kleine groepjes mensen verzamelden zich rond Britse tankauto’s die water uitdeelden. Water is een kostbaar goed sinds een stroomstoring vorige week de pompen en daarmee de normale watervoorziening uitschakelde. Ook de telefoonservice werkt niet langer.

De coalitiecommandanten zeggen dat Basra zich momenteel in een overgangsfase bevindt, van gevechtsoperaties naar veiligheids- en stabiliseringsoperaties.

De familie van Abdul Hassan heeft daar geen boodschap aan. De 28-jarige Hassan is vanuit Nasiriyah naar het ziekenhuis gebracht. Hij haalt adem door een slangetje. Zijn hoofd is geheel in gaas gewikkeld. Zijn lichaam is naakt, afgezien van een oranje handdoek over zijn geslachtsdelen. Wat van zijn twee benen over is, is ook geheel verbonden. „Wij kunnen niets tegen het leger doen”, zegt Hassans neef. „Wij zijn heel erg kwaad. Wij zijn onschuldige mensen.”