De meeste kleine middenstanders voor aan de Haarlemse Grote Houtstraat bezweken voor het aanbod van Vroom & Dreesmann. A. J. van der Pigge, drogist sinds 1849, niet. Vandaar dat het pompeuze warenhuis tachtig jaar geleden om het historische pand van de koppige drogist werd gebouwd.

Niet alleen aan de buitenkant, ook binnen is het verleden geconserveerd. De bezoeker betreedt een winkel van een eeuw geleden, met schappen vol stopflessen. Boven op de kasten staan bruine tonnen en antieke gapers. Het personeel, uitsluitend dames, loopt rond in lichtbruine stofjassen. Drop wordt verkocht in papieren puntzakjes. Klanten die tien minuten lang blijven doorvragen over de werking van een bepaald natuurgeneesmiddel, krijgen alle ruimte. „Als je hier werkt, moet je een passie voor mensen en voor natuurgeneeskunde hebben”, lacht bedrijfsleidster Pamela van Booren.

Het nostalgische kantoor op de bovenste verdieping, bereikbaar via steile trapjes, ziet uit op de Botermarkt. Aan aanloop ontbreekt het niet. Uit de wijde omgeving komen de klanten naar de roemruchte drogist voor artikelen die elders niet meer te krijgen zijn: van roodrommelkruid tot Haarlemmer olie. Toeristen lopen naar binnen vanwege de museale ambiance. „We staan op de VVV-route van Haarlem, waardoor we ook buitenlanders over de vloer krijgen.”

De door Antonie van der Pigge gestichte ”affaire in droogerijen en specerijen” kwam voort uit de verderop gelegen tabakszaak van Jan van der Pigge, uit 1800. Die moest afgelopen mei de deuren sluiten, omdat er geen opvolger was. Voor A. J. van der Pigge leek twee jaar geleden het einde nabij, door het overlijden van Menno van Os, de vijfde generatie in het familiebedrijf. De bedoeling was dat broer en mededirecteur Jan Willem de zaak zou overnemen, maar dat bleek juridisch niet geregeld. Waardoor de dochter van Menno de erfgename was.

De drogisterij maakt deel uit van Mevos Beheer. Daaronder vallen ook De Groene Os, fabrikant van gezondheidsproducten voor dieren, en Prometheus Pharmaceutica. De pogingen van Jan Willem om de drogisterij over te nemen, liepen op niets uit. De winkel dreigde in de verkoop te gaan. Op dat moment kwamen de personeelsleden in opstand. In september 2008 begonnen ze een publieksactie. De boodschap loog er niet om. „De vrienden van Van der Pigge verzetten zich tegen de dreigende kapitale fout waardoor traditie, nostalgie en een deel van Haarlems cultureel erfgoed dreigt te verdwijnen onder de druk van geldzucht en winstbejag.”

Via een speciaal hiervoor ontwikkelde website kwamen in korte tijd 14.000 steunbetuigingen binnen. De verkoop werd afgeblazen, maar Jan Willem van Os hield het vorig jaar voor gezien. Pamela van Booren, al tien jaar werkzaam bij Van der Pigge, volgde hem op als bedrijfsleider. Met het nieuwe bestuur van de stichting die de belangen van de erfgename behartigt, is ze niet ongelukkig. Ook Chris Kuling, de nieuwe directeur van de Mevosgroep, zet zich con amore in voor de voortzetting van de drogisterij met z’n veertien personeelsleden. „Met onze eigen merklijn A. J. van der Pigge onderscheiden we ons in de markt”, stelt Van Booren. „We leveren unieke producten en kennis. Je zou ons natuurdrogist kunnen noemen. Vier personeelsleden hebben natuurgeneeskunde gestudeerd, we doen ook veel aan bijscholing op dit gebied.”

De grootste bedreiging voor de Haarlemse drogist is nu de wetgever. Het verbod op het gebruik van stopflessen voor losse kruiden en specerijen, afgekondigd door de Voedsel en Waren Autoriteit, is te elfder ure afgewend. Maar het mengen van kruiden, op de eerste verdieping van het pand, is voorbij. „Dat laten we nu door ons zusterbedrijf Prometheus in Almere doen.” Het adviesforum op de website is ook verleden tijd. „Omdat we geen medische uitspraken meer mogen doen. Voor de concentratie van bepaalde vitaminen of mineralen in supplementen komen Europese regels. Dan heb ik het nog niet over de arbowetgeving.”

Het maakt de bedrijfsleidster alleen maar strijdlustiger. „Je raakt helemaal verworteld met zo’n winkel. En er zit weer muziek in. Chris is bezig om ook over de grens belangstelling te wekken voor onze eigen producten, binnenkort zijn ze in België al te krijgen. Nee, voorlopig is Van der Pigge niet weg.”