Consument

De Amerikaanse droom: Tupperware

De aankondiging van een Tupperwaretentoonstelling in het Haags Gemeentemuseum maakt nieuwsgierig. Is het een grap? Of wil dit prestigieuze museum meer zuinige huisvrouwen en vlijtige oma’s lokken? Na een tijdje dwalen vind ik zowaar een tussenzaaltje met bekende letters op de deur: Tupperware.

19 June 2010 09:32Gewijzigd op 14 November 2020 10:57
Foto Haags Gemeentemuseum
Foto Haags Gemeentemuseum

Er is één andere bezoekster in de zaal, die zich genesteld heeft in de zachte banken voor een beeldscherm. Ik bekijk de mooi verlichte hoofdvitrine en wist niet dat de bekende Tupperwarebekers met omgekruld randje –al zijn ze dan licht versleten en vooral verbeten aan de randen– zo mooi konden zijn. De zoete tinten –mint, roze, zachtgeel–, de symmetrisch gestapelde bakjes en dozen, je kunt er fraaie composities mee maken.

Ik ontdek dat Tupperware ooit spelletjes heeft geproduceerd voor een kinderfeestje en dat er plastic dozen gemaakt zijn, zo groot dat een kind er zich bijna in kan verstoppen. De cakedozen, de limonadekan, de hagelslagstrooier: het is allemaal een feest van herkenning.

De overige vitrines laten minder bekende voorwerpen zien: luxer en niet zo nuchter Nederlands. Een dieprood receptenbakje, een groen dienblad, een peper-en-zoutstel in de vorm van een ezel – aan weerskanten van zijn stalen lijf hangen twee plastic strooibakjes, met de bekende rubberdeksels.

Dit zijn de vroegste producten van de fabriek van Earl Silas Tupper. Zijn Amerikaanse bedrijf Tupper Plastics fabriceerde in eerste instantie onderdelen voor gasmaskers en signaallampen voor de marine. Al gauw ging hij over op meer huishoudelijke producten: plastic bakjes, bekers en bestek. Dit gebeurde eind jaren veertig van de vorige eeuw, lang voordat Tupperware Nederland bereikte in 1962.

Na een tijd knutselen met een partij polyetyleen, overgenomen van een fabrikant die er weinig vertrouwen in had, kon Earl Tupper met gepaste trots zijn ”wonderbowl” presenteren, een schaaltje met een precies passend, ontluchtbaar deksel, de ”burping seal”. Hij kreeg er patent op, won prijzen, adverteerde breed, opende zelfs een showroom in New York, maar desondanks wilde het met de verkoop niet goed lukken.

Het daverende succes van Tupperware is het geheim van een vrouw die aanvankelijk ongelukkig getrouwd was, alle dagen thuiszat met haar kind en iets van haar leven wilde maken: Brownie Wise.

Nu begrijp ik ineens naar wie de vrouw op de zachte banken al die tijd zo gefascineerd heeft zitten kijken. Ik ga naast haar zitten en kijk mee naar de helaas niet ondertitelde Amerikaanse documentaire ”Tupperware!” die helemaal gaat over de rol van Tupperwares ‘first lady’ Brownie Wise. Nadat ze gescheiden was ging ze huishoudelijke producten verkopen op party’s. Ze bleek een ster in het overtuigen van kopers, door een onweerstaanbare combinatie van charmes en verbale overtuigingskracht.

Eind jaren veertig zag ze voor het eerst Tupperware, overtuigde Earl Tupper ervan dat je mensen toch echt zelf de burp van het ontluchten van zo’n deksel moest laten horen en werd zodoende presidente van Tupperware Home Parties. Ze haalde vrouwen die net als zij ontevreden waren met hun bestaan in de keuken, over om voor het bedrijf te werken. Vrouwen konden hun eigen geld verdienen zonder echt te hoeven werken; ze hoefden slechts ‘feestjes’ te vieren bij elkaar thuis. Wie intrad in de Tupperware Family, hoefde zijn eigen gezin niet te verwaarlozen.

Brownie beloonde haar personeel volop met cadeaus, deelde soms zelfs haar eigen jurken uit en organiseerde jaarlijks Tupperware Jubilees: spetterende, meerdaagse bijeenkomsten voor verkopers, die daar tegelijkertijd getraind en verwend werden.

Brownies gezicht verscheen steeds vaker in de kranten. Of Earl Tupper gaandeweg jaloers werd op haar glitter- en glamourrol weten we niet; wel dat er steeds meer frictie tussen beiden kwam en dat hij haar in 1957 ontsloeg, om het jaar daarna zijn bedrijf te verkopen. Maar toen kon Tupperswares naam al niet meer stuk.

Dit wil het museum laten zien: „Hoe een plasticfabriek uitgroeide tot een bedrijf dat bijdroeg aan de emancipatie van de vrouw en de Amerikaanse maatschappij vooruit hielp.”

Ik kijk naar de vrouw naast me. Ze eet stukjes appel uit een roze Tupperwarebakje. Misschien heeft ze wel drie kleintjes met wie ze altijd thuiszit en mocht ze vandaag een dagje uit. Morgen gaat ze zich inschrijven als demonstratrice voor Tupperware.

De tentoonstelling ”Tupperware/plastic fantastic” is tot en met 15 augustus te zien in het Haags Gemeentemuseum.www.gemeentemuseum.nl


Tupperware Family

In de documentaire ”Tupperware!” komt onder anderen Mary Siriani aan het woord als oud-demonstratrice. Ze gaf soms drie party’s op een dag en probeerde ondertussen ook nog andere vrouwen te werven voor deze baan.

„Hoeveel dealers heb je gemaakt in een maand?” vroeg Brownie Wise haar dan. „„En zou het niet heerlijk zijn” –ze kneep in mijn hand– „als het er acht of tien zouden worden? Als ik je weer ontmoet ergens, zal ik je vragen of het gelukt is.””

„Dus rende ik naar huis”, zegt Mary. „En je deed het”, vult haar echtgenoot aan. Ze lacht en knikt: „Ik deed het.”

„Wij waren Tupperware”, zegt het echtpaar even later. „We hoorden bij de Tupperware Family. Het was super.”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer