Het aanwijzen van een fractievoorzitter betekent nog niet de komst van een nieuwe partijleider, na het terugtreden van Jan Peter Balkenende. Hij noemde het als eerste taak voor de fractie om een advies op te stellen aan koningin Beatrix. Volgens Verhagen is het nu „eerst aan de VVD om stappen te zetten die kunnen leiden tot een nieuwe regering”.

Volgens Verhagen is het voor het CDA ook zaak om te kijken naar de oorzaken van de grote verkiezingsnederlaag van het CDA. De christendemocraten verloren woensdag bij de verkiezingen twintig zetels. „Na zo’n verlies zal het geen makkelijke periode zijn. Tegelijkertijd zie ik het als een opdracht om je verantwoordelijkheid te nemen”, aldus Verhagen, die na Balkenende en Ank Bijleveld derde op de kandidatenlijst van het CDA stond.

Verhagen was eerder al fractievoorzitter van juli 2002 tot november 2006. Hij zei zich gesterkt en gesteund te voelen om de verantwoordelijkheid van het fractievoorzitterschap op zich te nemen. Verhagen stelde dat hij nog niet de nieuwe partijleider van het CDA is. „Eerst moeten we de partij weer op de rails zetten en kijken naar de oorzaken van het verlies.”

De katholieke Verhagen is al jaren een onmisbare schakel in de partijtop en beweegt zich als een vis in het water van de politiek. De tweede man van het CDA kwam al eerder in beeld om Balkenende op te volgen, als die vorig jaar naar Europa was gegaan. Zelf zei Verhagen er niets over.

Na vijf jaar in het Europees Parlement deed de CDA’er in 1994 zijn intrede in de Tweede Kamer. In 2002 werd hij fractieleider van de christendemocraten, die na Paars weer de grootste waren geworden.

In die rol werd hij een van de machtigste mannen van het Binnenhof. Bij de reeks strubbelingen van de kabinetten van Balkenende kwam hij vaak achter de schermen in actie om kritiek te pareren en compromissen te sluiten. Geslepen, vilein en een rat waren termen die zijn tegenstanders hem toebedelen. Charmant, joviaal, humorvol en goedlachs kan hij ook zijn.

Bij de formaties was Verhagen ook altijd van de partij. Volgens waarnemers was hij een heftig onderhandelaar, maar wel iemand die zich aan de uiteindelijk gemaakte afspraken houdt.

Voor de CDA’er ging drie jaar geleden een jongensdroom in vervulling: het ministerschap van Buitenlandse Zaken. De eerste twitterende minister nam de laatste maanden ook Ontwikkelingssamenwerking waar.

Meteen na zijn aantreden in 2007 kwam de ambitieuze Verhagen met een eigen speerpunt: mensenrechten, voor iedereen en waar ook ter wereld. Critici beschuldigden hem er echter van meer oog te hebben voor de belangen van Israël dan van de Palestijnen. Hij botste er regelmatig over met de PvdA, zoals met Bert Koenders die Ontwikkelingssamenwerking voor zijn rekening nam.

Verhagen had een van zijn politieke hoogtepunten op 31 maart 2009. Toen was hij gastheer van een topconferentie over Afghanistan in Den Haag. De missie in Uruzgan leidde uiteindelijk in februari tot de val van het kabinet. Verhagen wilde graag militairen houden in deze provincie, maar vond de PvdA tegenover zich.

Het vertrouwen tussen Verhagen en PvdA-leider en vicepremier Wouter Bos, toch al een zwak punt, was tot een dieptepunt gezakt. Enkele maanden later is Bos weg en kijkt Verhagen naar een gehavende partij.