CDA en PvdA hebben in de kabinetsformatie afgesproken dat de lonen in de collectieve sector en de uitkeringen de komende vier jaar slechts met het niveau van de inflatie zullen stijgen. Ze hopen dat marktsector dat voorbeeld zal volgen. CDA en PvdA willen dat vastleggen in een sociaal akkoord met vakcentrales en werkgeversorganisaties, dat als basis moet dienen voor de CAO-onderhandelingen.

Als de lonen in de marktsector de komende jaren met meer dan de inflatie omhoog gaan, terwijl de uitkeringen en de lonen in de collectieve sector met slechts de inflatie stijgen, is theoretisch sprake van ontkoppeling. Koppeling betekent namelijk dat de uitkeringen omhoog gaan met het gemiddelde van de CAO’s in de collectieve- en marktsector.

CDA en PvdA bezwoeren dinsdag dat het beeld van mogelijke ontkoppeling niet klopt en zullen er dan voor zorgen dat de uitkeringen toch op peil blijven. „Het slechte gedrag van de marktsector mag niet worden afgewenteld op de uitkeringen”, aldus De Geus. Hij kondigt alvast aan keiharde maatregelen tegen de marktsector te zullen nemen om die weer in het ’loongareel’ te krijgen. De bewindsman wilde niet vooruitlopen op de aard van die maatregelen.

Voor De Geus, die in het verleden bij het CNV werkte, is de koppeling van lonen en uitkeringen heilig, net als bij de PvdA. „De koppeling is een fatsoensnorm”. Hij gaat niet in een kabinet die die norm overboord gooit. „Het nieuwe kabinet doet dat ook niet. Dat ontken ik ten stelligste.”

De Geus maakt zich voorlopig nog geen zorgen over de loonontwikkeling in de markt. „Die sector loopt voorop bij de loonmatiging. Ik denk niet dat de markt en de collectieve sector uit elkaar gaan lopen.”

CDA en PvdA achten loonmatiging van cruciaal belang om de economie uit het slop te halen. Zo zouden er dan 80.000 banen bij kunnen komen. Loonmatiging is met 4,5 miljard euro de grootste bezuinigingspost van het nieuwe kabinet. Die moet dus nog wel worden afgedwongen in een sociaal akkoord met werkgevers- en werknemersorganisaties. Het kabinet gaat er vanuit dat de vakbonden gezien de deplorabele staat van de economie bereid zijn hun handtekening te zetten.