NIJMEGEN (ANP) - „U had er voor moeten zorgen dat ik niet geboren was”, dat is eigenlijk wat de ernstig gehandicapte Kelly de verloskundige verwijt, die geen onderzoek liet doen naar erfelijke afwijkingen. Bas Kortmann, hoogleraar burgerlijk recht aan de Katholieke Universiteit Nijmegen, noemde het donderdag „tamelijk revolutionair” dat het gerechtshof in Den Haag het kind deze week gelijk gaf.De moeder van Kelly gaf tijdens haar zwangerschap in 1993 aan dat zij vreesde voor erfelijke afwijkingen bij haar kind, omdat een neef van haar man daaraan leed. Bovendien had ze al twee keer een miskraam gehad. De verloskundige van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) liet echter geen nader onderzoek doen naar de gezondheid van de foetus, waardoor de afwijking niet werd ontdekt. Het kind kwam in 1994 ernstig meervoudig gehandicapt ter wereld.

Kelly heeft tot haar derde jaar haar ouders niet herkend, hoort en ziet nauwelijks en heeft een hartafwijking. Het meisje is meerdere keren aan haar voeten geopereerd. Ook heeft ze geregeld infecties. In de eerste drie jaar van haar leven moest zij negen keer worden opgenomen wegens ’ontroostbaar huilen’. Aangenomen werd dat ze huilde omdat ze pijn leed.

Het bijzondere aan deze zaak is volgens Kortmann dat het gerechtshof vindt dat schadevergoeding niet alleen de ouders toekomt, maar ook het kind. Normaal gesproken gaat het in schadezaken om herstel van de toestand die er was geweest zonder de wanprestatie (in dit geval het achterwege laten van onder meer een vruchtwaterpunctie). „Maar zonder de wanprestatie van de verloskundige had dit kind überhaupt niet bestaan”, aldus Kortmann.

Volgens hem hebben alleen rechters in Frankrijk en enkele Amerikaanse staten eerder vergelijkbare uitspraken gedaan. In maart 2002 greep de Franse overheid in en veranderde de wet, zodat geen schadevergoedingen meer kunnen worden toegekend voor dit soort zaken, die worden aangeduid met de term ’wrongful life’ (onterecht leven). Wel moet de Franse overheid zich in financiële zin over dit soort kinderen bekommeren.

De Nederlandse rechters bepaalden woensdag ook, in navolging van de rechtbank, dat het LUMC de ouders geld schuldig is voor de opvoeding en verzorging van Kelly, totdat ze 21 is. Om hoeveel geld het gaat, moet in een andere gerechtelijke procedure worden uitgezocht.

Tweede bijzondere element in het arrest is volgens de Nijmeegse wetenschapper dat de moeder van het kind volgens het hof in aanmerking komt voor vergoeding van de immateriële schade (smartengeld). „Je ziet dat het hof heeft gezocht naar mogelijkheden voor vergoeding voor het leed dat de moeder is aangedaan. In het Burgerlijk Wetboek zijn die mogelijkheden bewust beperkt gehouden.”

Het rechtscollege bepaalde dat de vrouw in haar persoon is aangetast. Zij heeft door de fouten van de verloskundige niet kunnen kiezen voor abortus. Verder wordt zij jarenlang dagelijks geconfronteerd met het ernstig lijden van haar kind. Tenslotte is de moeder langdurig onder psychiatrische behandeling geweest. Gezamenlijk waren deze omstandigheden voldoende reden voor het hof om smartengeld toe te kennen.