Dat zei directeur Guus Wesselink van de Stichting Aanpak Voertuigcriminaliteit (AVc) vanmiddag op een congres over fietsdiefstal.In 2006 werd ruim een op de twintig fietsbezitters slachtoffer van een of enkele fietsdiefstallen. Daarvan werden er in dat jaar 763.000 gepleegd. Daarna zette een opmerkelijke daling in; via 691.00 in 2007 naar 635.000 in 2008.

Voor de politiek zich met fietsdiefstal ging bemoeien, overlegde de AVc met de Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW) en branchevereniging RAI over een preventieve aanpak om het aantal fietsdiefstallen terug te dringen. Dat beraad resulteerde in twee initiatieven: de RDW opende het fietsdiefstalregister en fabrikanten voorzagen nieuwe fietsen van een uitleesbare chip. „Alles op vrijwillige basis”, zegt Wesselink.

Analisten van de recherche schreven in 2007 in Secondant, een tijdschrift voor criminaliteitspreventie, dat de diefstal van fietsen alleen viel terug te dringen door de pakkans te vergroten en daders strenger te straffen. Wesselink: „Dat is dagdromerij. Fietsendiefstal is een vorm van vermogenscriminaliteit waarbij daders geen geweld gebruiken. Op het puntensysteem voor politieprioriteiten scoren dergelijke delicten niet hoog.”

Ook de door de AVc voorgestane preventieve aanpak dreigde echter te stagneren. Wesselink: „Nogal wat politiekorpsen hadden moeite met het registeren van aangiften van fietsdiefstallen in het register. En korpsen waren terughoudend om agenten de straat op te sturen met digitale readers die de chips kunnen uitlezen.”

De honderddagentoer, waarmee het nu demissionaire kabinet-Balkenende IV zijn regeerperiode begon, zorgde volgens Wesselink voor een ommekeer. „Het moet de bewindslieden zijn opgevallen hoeveel burgers fietsdiefstal specifiek naar voren brachten als bron van maatschappelijke ergernis. In het beleidsprogramma van dit kabinet kreeg het terugdringen van fietsdiefstal een prominente plek.”

Om de daad bij het woord te voegen, sloot minister Ter Horst van Binnenlandse Zaken een akkoord met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Daarin stond expliciet dat het aantal fietsdiefstallen in 2010 tot hooguit 650.000 moest zijn teruggebracht, vergeleken met 2006 een daling van 13 procent.

Wesselink: „Gemeenten zijn vanaf dat moment fors gaan inzetten op preventieve maatregelen. Op tal van plekken zijn bewaakte, gratis toegankelijke fietsenstallingen gekomen. Veel gemeenten namen daarnaast buitengewone opsporingsambtenaren in dienst die via de chips kunnen controleren of een fiets gestolen is. Dat ontlast de politie.”

Ook fietshandelaren, voor zover aangesloten bij branchevereniging Bovag, droegen hun steentje bij; zij ondertekenden een gedragscode waarin zij verklaarden niet in gestolen fietsen te handelen.

Is de nu ingezette daling structureel? Wesselink, diplomatiek: „We hebben goede hoop, maar het zit ’m soms in de kleinigheden. Begin 2007 werd bekend dat bepaalde typen sloten van de merken Axa en Abus simpel te kraken zijn met een sleutel die in bijna elke slotenwinkel te koop is. Reken maar dat zoiets voor de statistieken scheelt.”

refdag.nl/3vandaag