Een 1 aprilgrap die waar is
Zelden zal in kerkelijke kringen een bericht met groter ongeloof zijn ontvangen dan de mededeling dat de Protestantse Theologische Universiteit (PThU) haar vestigingen in Leiden, Utrecht en Kampen sluit en verhuist naar de Vrije Universiteit (VU) in Amsterdam en de Rijksuniversiteit Groningen (RUG). De timing van het wereldkundig maken van dit ingrijpende besluit had dan ook niet slechter kunnen zijn.
De verwarring was donderdagmiddag compleet. In een persbericht meldde de Rijksuniversiteit Groningen dat de PThU zou verhuizen naar Amsterdam en Groningen en de vestigingen in Leiden, Utrecht en Kampen zou sluiten. Onzin natuurlijk. Een typische 1 aprilgrap, zo was het gevoelen.Langzaam maar zeker begon het besef echter door te dringen dat er toch wel eens wat meer aan de hand kon zijn dan een grap. De Protestantse Kerk plaatste in de loop van de middag een korte bevestiging van het bericht op haar website. Navraag leverde slechts bevestigingen op van het nieuws. Nee, het is echt géén 1 aprilgrap, zo beklemtoonde ieder in alle toonaarden.
Je hoeft niet erg gevoelig te zijn om te weten dat een dermate belangrijke aankondiging, die voor zo veel betrokkenen ingrijpende consequenties heeft, nooit op deze manier gecommuniceerd had mogen worden. In de eerste plaats is de Stille Week niet de tijd om zo’n besluit, dat in de Protestantse Kerk inslaat als een bom, wereldkundig te maken. En daarnaast was het donderdag ook nog eens 1 april, nu niet bepaald een vertrouwenwekkende datum. Had deze aankondiging echt niet kunnen wachten tot komende dinsdag?
De leiding van de Protestantse Kerk in Utrecht leek ook overvallen door de voorgenomen besluiten rond de kerkelijke opleiding. Het feit dat er donderdagmiddag niet eens een eigen persbericht is uitgegaan, spreekt wat dat betreft boekdelen. Vervolgens ging er vanmiddag per mail wel met spoed een nieuwsbrief naar alle 150 synodeleden. Daarin wordt benadrukt dat het uiteindelijk niet de PThU is die besluit over de vestigingsplaatsen, maar de generale synode van de Protestantse Kerk.
Tegelijk is van dat voorbehoud in het persbericht van de PThU geen sprake. Daar wordt de verhuizing ferm, met datum en al, aangekondigd. Alsof het besluit op de synode niet meer dan een hamerstuk is.
Wie zich herinnert hoe fel de strijd in de kerk is geweest toen aan het einde van de twintigste eeuw de kerkelijke opleiding moest reorganiseren, weet dat een dergelijk ingrijpend besluit in de kerkvergadering veel stof zal doen opwaaien en tot lange en emotionele discussies zal leiden.
Hiermee is overigens zeker niet gezegd dat het besluitsvoorstel inhoudelijk onzinnig is. Integendeel. De faculteiten theologie aan de Vrije Universiteit van Amsterdam en die van de RUG staan, zeker de laatste tijd, beide als kwalitatief goede opleidingen bekend. Groningen heeft de beste wetenschappelijke opleiding theologie in Nederland, zo oordeelde de Keuzegids Hoger Onderwijs 2009. En de VU haalde de afgelopen jaren veel theologen van naam naar Amsterdam.
Bovendien groeide de faculteit godgeleerdheid uit tot dé opleiding voor religieus Nederland. Zo leiden onder andere de Hersteld Hervormde Kerk en de Pinkstergemeenten er hun voorgangers op. In dat licht is de keuze van de PThU enigszins begrijpelijk.
