Politiek oneens over besparingsopties
Alle politieke partijen zijn het er roerend met elkaar over eens dat er zeer stevig moet worden bezuinigd om de rijksbegroting op orde te krijgen. Maar over de opties die de twintig ambtelijke werkgroepen donderdag op tafel hebben gelegd, lopen de meningen flink uiteen.
Regeringspartij CDA vindt dat „geen enkele partij keuzes kan vermijden”, zei vicefractievoorzitter Spies donderdag. „Alle partijen zullen moeten kijken hoe de overheid minder geld uit gaat geven.” De christendemocraten denken een forse slag te kunnen maken door de efficiency in de zorg en bij de overheid te vergroten. De partij is tegen een hoger eigen zorgrisico en hogere zorgpremies. Ook verzet het CDA zich tegen het korten op studiefinanciering en, net als de VVD, op de hypotheekrenteaftrek.Ook D66 meent dat politieke partijen nu echt keuzes moeten gaan maken. Partijleider Pechtold constateerde donderdag dat er al jaren vertraging is opgelopen. „Er had natuurlijk de afgelopen jaren al begonnen moeten worden met hervormingen. Dat is niet gebeurd, maar met deze rapporten en met deze bezuinigingsdoelstellingen kan geen partij zich meer verschuilen.”
Niet te spreken is Pechtold over de optie om 5 euro eigen bijdrage te vragen aan patiënten voor elk bezoek aan de huisarts.
De voorgestelde verhoging van het eigen risico in de zorg van 165 naar 775 euro is voor ex-coalitiepartij PvdA „onacceptabel.” De partij is ook tegen het idee om de havo en het vwo een jaar te bekorten. Wel pleit de PvdA voor snijden in de hypotheekrenteaftrek en vermindering van het aantal kindregelingen. Ook vindt ze dat werklozen sneller aan het werk moeten komen.
SP-leider Roemer zei in een eerste reactie dat zieken, werklozen en studenten „de stuipen op het lijf wordt gejaagd.” Hij veronderstelt dat de geesten rijp moeten worden gemaakt om de verzorgingsstaat „uit te kleden en kapot te bezuinigen.”
Ook de PVV vindt dat de werkgroepen de rekening te veel bij de gewone man leggen. De partij is tegen verhoging van het eigen risico in de zorg, blijft af van de hypotheekrenteaftrek en wil de AOW-leeftijd op 65 houden.
ChristenUniefractievoorzitter Slob noemde de bezuinigingsopties die door ambtenaren zijn opgesteld, donderdag „een interessante inventarisatie van bezuinigingsmogelijkheden, rijp en groen door elkaar.”
Zijn partij gaat de heroverwegingen nog eens naast het verkiezingsprogramma leggen dat de ChristenUnie dinsdag wil presenteren. Wat de CU in elk geval niet zal overnemen, is het voorstel om softdrugs te legaliseren. „Dat lijkt me geen goed plan”, aldus Slob. Hij zei desgevraagd dat de CU de hypotheekrenteaftrek overeind wil laten, op enkele kleine aanpassingen na. Verder zal de partij gaan voorstellen de overdrachtsbelasting voor starters op de woningmarkt te verlagen en op termijn af te schaffen. De basisbeurs voor studerenden wil de CU niet inruilen voor een sociaal leenstelsel. Slob: „Het hoger onderwijs moet voor iedereen toegankelijk blijven.”
De SGP herkent zich in het voorstel om de kindregelingen op de schop te nemen. Wat de SGP betreft, komt er een „stevig en eerlijk kindbudget” waarin het geld van de kinderbijslag en het kindgebonden budget helemaal opgaan. Dat bestaat uit een inkomensonafhankelijke basis per kind en een inkomensafhankelijke aanvulling. Daarbij wordt dan de helft van de rijksuitgaven voor kinderopvang verdeeld over alle ouders. Dit bedrag wordt ook toegevoegd aan het kindbudget. „Zo krijgen ouders de optimale mogelijkheid om zelf een keuze te maken voor de opvoeding.”
