De nieuwe president van Brazilië is -net als oud-premier Kok in Nederland- van origine een vakbondsleider. De in januari 2003 aangetreden socialist Luiz Inácio Lula da Silva lijkt vastbesloten de honger zijn land uit te bannen. Met zijn zogenaamde ’nulhongerplan’ wil Lula zowel de symptomen als de oorzaken van het hongerprobleem aanpakken. In hoeverre hij daarin zal slagen en of hij bronnen zal weten aan te boren om zijn ambitieuze voornemens te financieren, wordt overigens in en buiten Brazilië in toenemende mate betwijfeld.

In eerste instantie biedt Lula het armste deel van de bevolking noodhulp aan. Het minimumloon van 25 euro is opgetrokken tot 34 euro per maand. Verder moeten structurele en permanente maatregelen de Braziliaanse honger definitief elimineren. In het Zwitserse Davos wees Lula tijdens het Wereld Economisch Forum de rijke landen op hun verantwoordelijkheid. Zijn boodschap: honger en ondervoeding wereldwijd te lijf gaan. Critici maken de kanttekening dat Lula vergeet dat het Braziliaanse probleem niet zozeer de honger, als wel de ondervoeding is.

De Oranjes krijgen in Brazilië niet alleen te maken met een president met een missie. Ze kunnen ook niet heen om de sociale ongelijkheid van dit land met 175 miljoen inwoners, van wie er ten minste 40 miljoen onder de armoedegrens leven. Overigens ontwijken de koninklijke gasten de ellende niet. Morgen stappen zij in Rio de Janeiro een opvangtehuis voor straatkinderen binnen, terwijl ze donderdag in Sao Paulo een tehuis voor met HIV-besmette kinderen aandoen.

Verder bevat het programma van het Oranje-trio in de Zuid-Amerikaanse reus economische en culturele elementen. Economische omdat Nederland de tweede en derde exportbestemming is van Braziliaanse producten naar Europa. Omgekeerd investeerden Nederlandse bedrijven in 2002 voor 3,3 miljard dollar in Brazilië. In Braziliës economisch-financiële hart Sao Paulo wordt woensdag de vliegtuigfabrikant Embraer bezocht. Donderdag ontmoeten de Oranjes in Brazilië op de bloemenveiling in Holambra I diverse vertegenwoordigers van de acht grote Nederlandse emigrantenkolonies. Die vormen met in totaal naar schatting 9000 mensen van Nederlandse komaf de harde kern van de Braziliaanse agrarische industrie.

Culturele aspecten krijgen tijdens het staatsbezoek ook veel aandacht. Morgen trekt het koninklijk gezelschap naar het wereldberoemde Christusbeeld in Rio de Janeiro. In Sao Paulo volgt een tentoonstelling van de Nederlandse schilder Albert Eckhout. Sao Paulo staat tot en met 30 maart in het teken van Nederlandse weken, waarbij onder andere 7000 bloempotten aan lantaarnpalen zijn bevestigd met bloemen uit Holambra in de kleuren rood, wit, blauw en oranje.

Het staatsbezoek wordt vrijdag in Recife beëindigd. Recife viel tussen 1630 tot 1654 onder bestuur van de Nederlandse Republiek. Van 1637 tot 1644 zetelde hier graaf Johan Maurits van Nassau-Siegen, een verre voorvader van koningin Beatrix. Tot op de dag van maandag wordt ”Mauricio, o Brasileiro” nog altijd als een nationale held beschouwd dankzij z’n verlichte bewind in ”Hollands Pernambuco”.

De Koningin krijgt in Recife een rondleiding in de in de zeventiende eeuw door Amsterdamse Joden gestichte synagoge. Verder zal ze een expositie bezoeken over het Nederlandse verleden en een tentoonstelling van de zeventiende-eeuwse Nederlandse kunstschilder Frans Post. Een visite aan het historische Fort Oranje vormt een waardig sluitstuk van het staatsbezoek.