De les van de dennenbomen
Hoe bereiken we Europa vandaag de dag met het Evangelie van Jezus Christus? Vanuit zo’n vijftien Europese landen zijn deze week afgevaardigden bijeen in Edinburgh om zich gezamenlijk te bezinnen op deze belangrijke vraag.
De vergaderplaats is bewust gekozen, om twee redenen. Om te beginnen is het dit jaar honderd jaar geleden dat in Edinburgh de Wereldzendingsconferentie plaatshad. Op deze conferentie werd geïnventariseerd wat vanuit zendingsoogpunt was bereikt sinds 1810 en wat voor de toekomst de methode was om de wereld bekend te maken met het Evangelie.Edinburgh is dus een plaats met een geschiedenis als het gaat om zending en evangelisatie. Er is wel een belangrijk verschil met honderd jaar geleden: was het toen het christelijke Europa dat zich bezon op de vragen rond zending in de rest van de wereld, in 2010 is Europa het werelddeel waar zendelingen naartoe komen.
Een andere reden om voor deze stad te kiezen, voert de gedachten nog verder terug in de geschiedenis: het is dit jaar 450 jaar geleden dat de Reformatie in Schotland werd doorgevoerd. Op 17 augustus 1560 aanvaardde het Schotse parlement in Edinburgh de Schotse geloofsbelijdenis. De naam van John Knox is nauw met deze gereformeerde belijdenis verbonden.
Twee redenen die samen iets duidelijk maken van hoe we hier zijn. Het zijn gereformeerde predikanten, docenten en evangelisten die gezamenlijk nadenken over de vraag hoe we het Evangelie kunnen verkondigen aan de mensen om ons heen. En bij de beantwoording van die vraag willen we dankbaar zijn voor wat ons juist in onze gereformeerde traditie gegeven is.
Gisteravond luisterden we naar de eerste lezing van ds. Richard Pratt, een predikant uit de Verenigde Staten. In een bevlogen presentatie analyseerde hij de nood van Europa. De christelijke cultuur verdwijnt, andere godsdiensten komen naar Europa en velen –ook binnen de kerken– geloven de Bijbelse boodschap niet langer.
Door met ons te luisteren naar de woorden van Paulus uit 1 Korinthe 9 wees ds. Pratt een aantal belangrijke zaken aan die voorgangers hebben te beseffen. Wij leven in een cultuur waarin individuele vrijheid en het najagen van persoonlijk geluk centraal staan. Deze waarden zijn zo vanzelfsprekend, dat ook velen binnen de kerk ze argeloos aanvaarden. Maar Paulus noemt zichzelf ieders slaaf. Een dienaar van Christus is niet langer vrij en streeft niet naar persoonlijk geluk, maar gaat de weg die gewezen wordt. Op die weg kan martelaarschap zijn deel worden.
Daarbij geeft Paulus in dit gedeelte aan dat hij zijn boodschap op maat sneed voor zijn hoorders, zoals we het Jezus in het evangelie ook zien doen. Als de evangelisten Jezus’ prediking samenvattend beschrijven, zeggen ze dat Hij verkondigde dat het Koninkrijk van God nabijgekomen is. Maar als we dan verder lezen, horen we Hem tegen het dochtertje van Jaïrus zeggen: „Meisje, sta op!” en tegen de rijke jongeling: „Ga heen en verkoop uw bezittingen en volg Mij.” Het éne evangelie van het Koninkrijk krijgt in twee verschillende situaties verschillende toespitsingen. Het stelt ons voor de vraag of wij onze boodschap ook in verschillende contexten weten te verkondigen.
Ds. Pratt gaf ons een belangrijke les uit de natuur mee: jaren geleden was hij te gast bij iemand wiens tuin en verdere omgeving recent waren verwoest door een tornado. De stoere eiken waren allemaal uitgerukt. Slechts één soort bomen stond er nog: de dennenbomen. De reden? Dennenbomen kunnen meebuigen met de wind.
Zo wierp ds. Pratt een aantal belangrijke vragen op. Geve God dat deze conferentie een middel zal zijn om ons werelddeel opnieuw het Evangelie te verkondigen!
Ds. C. C. den Hertog is christelijk gereformeerd predikant te Surhuisterveen. Namens het zendingsdeputaatschap van de Christelijke Gereformeerde Kerken woont hij de European Conference of Reformed Churches in Edinburgh bij.