Door de contracten moet het mestoverschot worden teruggedrongen. Ze zijn nieuw in de landbouw. Nog weinig boeren hebben echter getekend. Het ministerie ontving tot dusver 7631 contracten, 10 procent van het verwachte totaal.

Brinkhorst meent dat nog veel contracten onderweg zijn. Uit een enquête door het ministerie zou blijken dat hooguit 3 procent principieel zijn handtekening weigert. Bijvoorbeeld de Nederlandse Melkveehouders Vakbond (NMV) heeft boeren opgeroepen bezwaar te maken, omdat er geen mestoverschot zou zijn.

In de Tweede Kamer toonden vooral CDA en ChristenUnie bedenkingen tegen de hoogte van de dwangsommen. „De bedragen zijn afschrikwekkend. Hoe proportioneel is dat nog ten opzichte van de feiten? Ik denk niet dat dit voor de rechter overeind blijft”, stelde Kamerlid Stellingwerf (ChristenUnie).

Zijn CDA-collega Meijer wil een maximum aan de dwangsommen. Hij meent bovendien dat de overheid honderden fouten heeft gemaakt in het systeem dat de percelen moet registreren.

Brinkhorst meent dat het systeem goed in elkaar zit en dat robuuste sancties nodig zijn. De dwangsommen moeten volgens hem het economisch voordeel van de overtreding wegnemen. „Zonder contract hebben de boeren immers lagere kosten en blijven ze iets produceren wat niet mag”, aldus de minister, die meent dat zulke dwangsommen niet ongebruikelijk zijn in het milieurecht.

D66 en PvdA steunen de stringente sancties. D66’er Ter Veer zou er ook voor zijn als vee wordt weggehaald bij nalatige boeren. PvdA’er Waalkens: „Ik schroom niet te pleiten voor dezelfde hoge boetes als bij de mkz-uitbraak”. Deze zomer kortte Brinkhorst de vergoedingen voor boeren die onvoldoende hadden meegewerkt aan de ruimingen deze zomer.

Land- en tuinbouworganisatie LTO-Nederland zegt in een reactie te verwachten dat bijna alle boeren tijdig een contract hebben. Over de dwangsommen wil de organisatie zich nog niet uitlaten. „Dat veel boeren nog niet getekend hebben, is een kwestie van marktwerking: sommigen denken voordeel te hebben door op het laatste moment een contract af te sluiten”, aldus een woordvoerder. „Maar bovendien speelt mee dat de overheid traag was met perceelsregistratie, aanwijzing van drogezandgronden en erkenningen van tussenpersonen.”

Bse in Veghel
Het ministerie van Landbouw deelde gisteren mee dat bij een koe van een bedrijf in de gemeente Veghel bse is geconstateerd. De besmetting kwam aan het licht na een reguliere controle op gekkekoeienziekte in het slachthuis. Het is het 26e geval in Nederland sinds 1997 en het achttiende in 2001.

Het gaat om het vijfjarige rund Lisa 5. Een uitvoerig onderzoek bevestigde gisteren het resultaat van de snelle test. De 130 runderen die verder op het bedrijf aanwezig waren, zijn klinisch geïnspecteerd en vertoonden geen verschijnselen van bse.

Er wordt een onderzoek ingesteld naar het veevoer, vooral naar het voer dat in de eerste levensmaanden door de zieke koe is gegeten. De runderen op het bedrijf worden afgemaakt. Ook alle dieren afkomstig van dit bedrijf met een verhoogd bse-risico, worden opgespoord en geruimd.