Illegaal downloaden, hoe lang nog? Aan de Open Universiteit van Zwolle werd zaterdag een symposium belegd over rechtshandhaving op internet. Dat gebeurde ter gelegenheid van de 20ste verjaardag van de juridische studentenvereniging Recht Even Redig.VVD-kamerlid Fred Teeven is lid van de kamercommissie Gerkens die vorig jaar een auteursrechtenrapport schreef. Teeven wil het illegaal downloaden van muziek en films strafbaar stellen. Hij onderkent dat de huidige wetgeving ‘sterk verouderd is’, gebaseerd als ze is op het ‘pre-internet-tijdperk’. Maar hij is van mening dat ook nieuwe wetgeving gebaseerd moet zijn op een sterk auteursrecht. ‘Hoe moet de kleine artiest zich anders verdedigen tegen rovers op internet. Internet is een nieuwe wereld, een nieuwe realiteit, zeker. Maar er gelden dezelfde regels als in de echte wereld. Wie stelt dat internet een volledig vrij gebied is waar alles mag, leeft in een luchtkasteel. Auteursrechten moeten ook hier absoluut zijn. De grote vraag is alleen: hoe ga je dat handhaven?’ Teeven zegt dat de handhaving van regels een apart probleem is, en dat niet alles wat strafbaar gesteld is ook daadwerkelijk gehandhaafd kan worden.

Volgens mr. dr. Kees de Vey Mestdagh, hoofd Recht en ICT van de Rijksuniversiteit Groningen, is het recht op internet echter een ‘machteloos instrument’ geworden. Mensen treden anoniem op en zijn dus niet op te sporen. Bij een veroordeling wegens auteursrechtschending verhuist de veroordeelde partij binnen de kortste keren naar een andere provider. Volgens De Vey Mestdagh heeft de technische realiteit het auteursrecht in z´n huidige vorm achterhaald, zelfs tot onding gemaakt. In een streng handhavingsregime ziet hij dan ook niets. Innoveren en nieuwe businessmodellen verzinnen is de oplossing, aldus De Vey Mestdagh.

Ook internetjurist Arnoud Engelfriet benadrukt de andere rol die consumenten tegenwoordig hebben. ´We zijn op internet geen passieve consumenten meer, maar actieve producenten. We maken zelf videootjes, we kopiëren en remixen beeld en geluid tot nieuwe dingen. Professionele musici moeten ook in de toekomst hun brood kunnen verdienen, dat staat voor mij voorop. Maar we hebben wel een nieuw auteursrecht nodig dat past bij deze remix-cultuur van internet. Een versterkte controle en rechtshandhaving op internet vind ik een slecht idee, het zou de doodsteek zijn voor deze remix-cultuur. We moeten iets bedenken dat cultuur stimuleert, niet belemmert.’

In de paneldiscussie moet soms de orde door de discussieleider worden gehandhaafd. Er wordt stevig gediscussieerd over het strafbaar stellen van illegaal downloaden. In Frankrijk geldt een wet dat internetgebruikers na drie overtredingen worden afgesloten van het internet. Gaat Nederland daar ook naar toe? De Vey Mestdagh zegt dat het Franse model niet werkt, omdat het illegaal downloaden na de wet alleen maar meer is geworden. Teeven denkt dan ook meer aan het Angelsaksische model, dat volgens hem wel zou werken. ‘Als er voldoende legaal aanbod is, kun je het illegale downloaden strafbaar stellen. Wat natuurlijk niet betekent dat elk kind vervolgd gaat worden’.