De reis vangt aan in Chili en eindigt volgende week vrijdag in Brazilië. Een eerder voorgenomen tussenstop in Argentinië is afgelast vanwege de presidentsverkiezing in dat land waarvan de campagne nu in volle gang is. Het is de bedoeling dat koningin Beatrix op een later moment alsnog een bezoek zal brengen aan het land van haar schoondochter Máxima.

Koningin Beatrix arriveerde zondag al in Chili om in gezelschap van prinses Máxima te genieten van enkele dagen rust voorafgaande aan het officiële gedeelte van het staatsbezoek. Zij verbleef op een landgoed in het zuiden van Chili aan de voet van de vulkaan de Villarica.

Het Chili dat de Koningin aantreft is welhaast de perfecte tegenpool van het door de oorlogsdreiging bewogen Europa. Het land loopt niet bepaald warm voor het drama dat zich in en rond Irak dreigt te voltrekken. Hoewel de Chileense regering in de VN-veiligheidsraad pleitte voor extra tijd voor verdere wapeninspecties, legt het land zich nu neer bij de redenering van de Verenigde Staten dat de diplomatie heeft afgedaan. Chili wil hiermee verhinderen dat de autoriteiten in het Witte Huis het land zien als een mogelijke bondgenoot of sympathisant van Frankrijk. Binnenkort behandelt het Congres in Washington het recent overeengekomen Chileens-Amerikaanse vrijhandelsverdrag.

Voor president Ricardo Lagos van Chili is de komst van koningin Beatrix een welkome gelegenheid om de banden aan te halen met een meer bedaarde, maar beslist niet onbelangrijke handelspartner. Sinds het herstel van de democratie in Chili (1990) is het Nederlandse bedrijfsleven prominent aanwezig in het langgerekte Andesland. Daags voor de komst van de Koningin ontving president Lagos de directie van Unilever op het Monedapaleis om de overplaatsing te regelen van het bedrijfshoofdkantoor voor Zuid-Amerika van Miami naar Santiago. Volgens het staatshoofd is het besluit van Unilever om zijn activiteiten in de regio te coördineren vanuit de Chileense hoofdstad „een zoveelste bewijs” dat het land uitblinkt in de economische stabiliteit die elders in de regio nog wel eens wil ontbreken.

Tijdens haar verblijf in Santiago heeft de Koningin behalve een ontmoeting met president Lagos ook een onderhoud met de leden van de Hoge Raad en de voorzitters van beide huizen van de volksvertegenwoordiging. Ook zal zij een gesprek voeren met de burgemeester van Santiago, Joaquin Lavin, die volgens opiniepeilingen hoge ogen gooit om president Ricardo Lagos op te volgen wanneer diens ambtstermijn over drie jaar afloopt.

De enige kleine verwijzing naar de huidige oorlogsdreiging is het bezoek van kroonprins Willem-Alexander aan het pas opgezette Chileense opleidingscentrum voor VN-vredessoldaten. Het leger van Chili wil zich voorbereiden op het spelen van een grotere rol bij VN-vredesoperaties. Eerder waren Chileense blauwhelmen gestationeerd in de Sinaïwoestijn en op Oost-Timor. Kroonprins Willem-Alexander arriveerde vanmorgen in Chili. Hij woonde eerder deze week het Wereld Water Forum in Japan bij. Volgens zijn woordvoerder zal president Lagos op diverse momenten tijdens het staatsbezoek in het openbaar en namens de hele natie zijn dank betuigen voor de hartelijkheid waarmee Nederland in de jaren zeventig van de vorige eeuw zijn grenzen opende voor politieke vluchtelingen en ballingen uit Chili. Na de staatsgreep van 1973 die generaal Augusto Pinochet aan de macht bracht, zochten bijna 6000 Chilenen hun toevlucht in ons land.

Een groot deel van hen is inmiddels naar Chili teruggekeerd. Velen vonden werk bij de overheid, waardoor het kan voorkomen dat men op hoge posten ambtenaren tegenkomt die perfect Nederlands spreken en van hun liefde voor het ’tweede vaderland’ geen geheim maken. De hartelijke ontvangst van de Chileense vluchtelingen destijds in Nederland zorgt er nog steeds voor dat ons land kan rekenen op een bovenmatige belangstelling en goede wil in Chili. President Lagos zal dat tijdens het staatsbanket van woensdagavond opnieuw benadrukken.

Na een lange serie ontmoetingen met hoogwaardigheidsbekleders in Santiago, en de opening van een tentoonstelling van schilderijen van Hollandse meesters, afkomstig uit het Dordrechts Museum, zal de Koningin op vrijdagochtend naar het noorden van Chili vertrekken voor een bezoek aan ’s werelds grootste kopermijn. Later op die dag vertrekt ze naar het nabijgelegen historische stadje San Pedro de Atacama, een oase in de Atacamawoestijn, waar de Koningin in de Maanvallei getuige wil zijn van de daar spectaculair gekleurde zonsondergang.

Op zaterdag vertrekt de Koningin naar de Braziliaanse grensstad Foz de Iguacu, waar ze het weekend zal doorbrengen voordat op maandag het staatsbezoek aan Brazilië start. In Foz de Iguacu zal de Koningin onder meer een bezoek brengen aan de beroemde watervallen.