Boodschap Geert Grote vertaald naar deze tijd
In het hart van Deventer bevindt zich het Lamme van Dieseplein. Eens stonden daar de onderkomens van Geert Grote en zijn volgelingen. Nu is het een rommelig stukje binnenstad, waar nog slechts een paar muren herinneren aan vroeger.
Midden op het plein staat een groot bord met daarop de woorden „Hier bouwt de stichting het Geert Groote Huis”. Geert Grote (1340-1384) werd in Deventer geboren. Hij werd vooral bekend door zijn boetepreken tegen geestelijken en als voorman van de moderne devotie, de beweging die wel als voorloper van de Hervorming wordt gezien. De Stichting Geert Groote Huis wil het leven van Grote ontsluiten voor het grote publiek en bouwt aan een informatiecentrum over de moderne devotie.Geert Grote had zelf ook een ‘centrum’. In 1374 opende hij een huis voor arme vrouwen om zich in gemeenschap aan God te kunnen wijden. In de IJsselstreek ontstonden meer van zulke huizen. De bewoners werden broeders of zusters des gemenen levens, van het gemeenschappelijke leven genoemd.
De stichting heeft het geld voor de bouw, een miljoen euro, binnen. De vergunningen van de gemeente zijn ook rond. Na de zomer begint de bouw, die een goed jaar later klaar moet zijn. De inrichting van het gebouw is nog wel een financieel probleem. De stichting is daarom een geldwervingsactie begonnen.
Gebouwencomplex
„Over anderhalf jaar moet het gebouw er staan”, zegt Pieter Tillema, vicevoorzitter van de stichting. Hij wijst op het plein de historische elementen aan: een klein gedeelte van de Ceciliakapel en twee muurrestanten. Op de begane grond van het te bouwen complex komen naast de entree een winkeltje en een filmzaal.
Een groot gedeelte van historische schatten uit de tijd van Grote is onder een dikke laag grond verdwenen. Tillema wijst naar twee afgesloten halfbogen, laag bij de grond. „Hieronder is de kelder, de crypte van de rijke fraters, bewaard gebleven. Daar komt een belangrijk gedeelte van het gebouw.”
Tillema laat in zijn woning zien hoe het plein er aan het eind van de middeleeuwen uitgezien moet hebben. Een tekening toont een groot gebouwencomplex: het Florens Radewijns’ Huis met kapel en het Lamme van Dieseklooster met de Ceciliakapel. Het is een viertal grote gebouwen met een stuk of vijf bijgebouwen. De afbeelding uit de middeleeuwen zal een mooie plaats krijgen in het Geert Groote Huis, verzekert Tillema.
Laagdrempelig
Het Geert Groote Huis mag geen museum worden genoemd, zegt de vicevoorzitter. „Het gebouw moet laagdrempelig zijn. Het moet een interactief gebeuren gaan worden, waar iedereen terechtkan. Ik stel me zo voor dat de verschillende gebouwen op een scherm aan te klikken zijn. Daarna wordt het interieur zichtbaar en vertelt bijvoorbeeld een schrijvende frater wat hij aan het schrijven is of zegt een kok wat ze die dag gaan eten.”
Een ander idee is een film over het leven van Geert Grote. Hoe die er precies uit zal gaan zien is nog niet bekend. Tillema denkt ook aan een filmpje over het gieten van een luidklok, en aan het tonen van het uitgebreide boekenbezit van de stichting. Verder heeft hij contact met een rapper die protestteksten van Geert Grote wil rappen, die bezoekers na een druk op een knop moeten kunnen beluisteren. „De boodschap van Grote moet naar deze tijd toe vertaald worden. Elke tijd vraagt om zijn eigen methoden”, aldus Tillema.
Navolging
De initiatiefnemer is van doopsgezinde huize. Hij ontdekte dat er een grote verwantschap bestond tussen de vroege moderne devoten en de vroege wederdopers. Tillema wil ook wat doen met het boek ”De navolging van Christus” van Thomas à Kempis, een volgeling van Geert Grote, maar hij zint nog op een manier om de tekst toegankelijker te maken. „We willen de mensen op een eigentijdse manier bereiken.”